کودک و نوجوان در مواجهه با محتوای جنسی
برخورد خانواده‌های ایرانی با سوالات و مسائل مربوط به جنسیت از طرف کودکان در دامنه بسیار وسیعی قرار می‌گیرد.
برخی از خانواده‌ها با ممنوع‌کردن هرگونه صحبت یا سوال در این خصوص هیچگونه فضایی برای آشنایی و یادگیری سالم این مسائل در بستر خانواده فراهم نمی‌کنند. این امر ممکن است حتی سلامت و محافظت کودک از خودش دربرابر خطرات را به مخاطره بی‌اندازد. بسیار دراین باره و لزوم آگاهی بخشیدن صحیح و متناسب با سن کودکان صحبت شده‌است. اما در آن سر طیف ما با خانواده هایی مواجه هستیم که معتقدند باید کودک را با تمام اطلاعات و جزئیات این دسته از مسائل آشنا کرد. یا با فرض اینکه کودک متوجه جنبه جنسی مسائل نخواهند شد، فرزندانشان را در معرض اطلاعات بدون کنترل و تعدیل نشده قرار می‌دهند. در این فرصت قصد دارم به بررسی مطالعات جدید در این حوزه بپردازم:
سنین پیش از مدرسه:
پیش از سن مدرسه و در حدود 4 الی 6 سالگی بچه ها نسبت به تفاوت جنسیت بین زن و مرد حساس شده و در این باره سوال خواهند پرسید. از مهم ترین مواردی که والدین باید بدانند این است که این سوالها بیشتر جنبه کنجکاوی درباره طبیعت بدن را دارند و بخشی طبیعی از رشد هر کودک را شامل می‌شوند. والدین می‌توانند به راحتی و با توضیحات ساده و متناسب با سن کودک، پاسخ اینگونه سوالات کودک را بدهند.
در این بین از جمله آسیب های جدی می‌تواند برخورد تند یا اضطراب آمیز والدین با این سوال ها باشد! چه والدین با خشم برخورد کنند چه با اضطراب سعی در پرت‌کردن حواس کودک داشته باشند حتی خندیدن اضطراب گونه آنها تاثیرات جدی بر فرزنداشان خواهد داشت زیرا حالا سوالِ صرفا کنجکاوانه کودک تبدیل به سوال جدیدی خواهد شد: قضیه چیز دیگه ای هست که مامان بابا عجیب برخورد می‌کنند!
برداشت کودک:
هرگز از یاد نبرید کودکان در این سن درک درستی از ارتباط جسمی صمیمانه بین دو بزرگسال ندارند و هرگونه مواجه با جزئیات کلامی یا بصری در این باره می‌تواند آنها را دچار اضطراب شدید و یا ترس بیمارگونه و یا تنفر از والدین کند.معمولا کودکان در صورت مواجهه، برداشتی با معنای شکنجه یا آزار را از این مسئله خواهند داشت.
نکته کاربردی دیگر در مواجهه با این قبیل سوالات کودک این است که پیش از آنکه شروع به توضیح دادن کنید اول با دقت گوش کنید! با آرامش و صمیمت از کودکتان بپرسید که چطور این سوال به ذهنش رسیده و خودش درباره پاسخ چه فکر میکند. در بسیاری از موارد این کار نه تنها باعث فهم درست شما از سوال کودکتان می‌شود بلکه فرصت دارید تا با سنجیدن اطلاعات او پاسخ متناسب تری به سوالش بدهید. البته در برخی موارد دانستن ریشه سوال ممکن است ما را نسبت به برخی خطرات مانند قرار گرفتن کودک در معرض آزار جنسی یا بدنی هشیار کند!
سنین مدرسه :
سنین شروع مدرسه پیش از بلوغ معمولا سن خاموشیِ نسبی کنجکاوی‌های جنسی در کودکان و تمرکز بیشتر بر یادگیری تحصیلی و اجتماعی است اما به شرط آنکه آنها مرتبا با محتوای جنسی در ارتباط نباشند!
برخورد نامتناسب با اینگونه محتویات از جمله موسیقی و ویدیوها، نوشته ها و یا اطلاعات کلامی در این دوره چند آسیب جدی به همراه خواهند داشت.
اولین آسیب، بلوغ زودرس و اخلال در رشد جسمانی و هیجانی کودک است. در حالت طبیعی کودکان پس از گذراندن این سنینِ ابتداییِ خاموشی، با نزدیک شدن به بلوغ جسمی به طور طبیعی دوباره با این مسائل مواجه خواهند شد.
اما با پیش افتادن بلوغ جنسی پیش از رشد کافی شناختی و کنترل هیجانی، و بخصوص پیش از شروع فرایند شکل گیری هویت در نوجوان، او با بحران تازه ای مواجه خواهد شد! غلیان هیجانات و کشش های تند ابتدای نوجوانی بدون توانایی مهار و مدیریت.
پژوهش ها در این زمینه به این نتیجه رسیده اند که قرار گرفتن در معرض محتوای جنسی در ابتدای نوجوانی با رفتار های پرخطر جنسی ، با تعویض مکرر شرکای جنسی در آینده و همچنین با سهل‌گیری بیشتر درباره خیانت به همسر در آینده همراه هستند. همچنین این نوجوانان به احتمال بیشتری ممکن است از نظر تحصیلی از هم سن‌های خود عقب بمانند و یا از نظر کیفیت و سطح تحصیلات به طور میانگین از سایرین پایین تر هستند.
به جز این مسائل، این گروه از نوجوانان که به طور مکرر با این نوع از محتویات در رسانه مواجه هستند بیشتر احتمال دارد به سومصرف مواد در آینده روی آورند.
نتیجه: مانند همیشه تعادل
اگرچه چالش های مرتبط با جنسیت و ارتباطات مربوط به آن در روند فرزندپروری اجتناب ناپذیر هستند اما سرکوب این کنجکاوی ها همان‌قدر برای کودک آسیب زا هستند که غرق شدن در آنان! پس اگرچه شاید یک موزیک ویدئو چنددقیقه ای برای شما به عنوان یک بزرگسال تنها یک شوخی خنده دار و یا یک سرگرمی باشد اما با انتشار و گسترش هرچه بیشتر این رسانه ها در برابر کودکان و نوجوانانی مسئول خواهید بود که با غرق شدن هرچه بیشتر در این موضوعات تحت تاثیر جدی آنان قرار می‌گیرند.
جالب است بدانید در بسیاری از کشورهای دنیا دسترسی کودکان و نوجوانان به اینگونه محتویات از قوانین سفت و سختی پیروی میکند و اگر رسانه‌ای برای مخاطب کودک و نوجوان بدون در نظر گرفتن این قوانین تولید شود قابل پیگرد شدید قانونی است!
اگر در این خصوص سوالی دارید یا پیشنهادی برای پرداختن جزئی تر به این موضوع دارید حتما سوالتان را با ما درمیان بگذارید.
پژوهش ها برای مطالعه بیشتر :
برای مطالعه درباره مشکلات جنسی در بزرگسالان می‌توانید به این مقاله مراجعه کنید :.
6 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام. با تشکر از مطلب مفید شما.
متاسفانه حجم بزرگی از محتوایی که کودکان و نوجوانان در معرض آن ها هستند (اعم از شبکه های اجتماعی، بازی ها، دوستان و…) توسط والدین به خوبی قابل کنترل نیستند، و از طرفی اغلب پدر و مادرها یا با ترس از «باز شدن چشم فرزندشون» اصلا به کودک آموزش نمی دهند یا وارد جزئیاتی می شوند که برای سن کودک مناسب نیست.
بله کاملا درست ميفرماييد ، در تمام موضوعات مربوط به روان، هم افراط و هم تفريط هر دو باعث آسيب هستند. ممنون که نظرتون رو با ما به اشتراک گذاشتين.
مرسی از مطلب مفیدتون🌹
خواهش ميکنم، ممنون از شما براي مطالعه و براي نظر دادنتون.
مطلب بسیار مفید و جذاب بود
باعث خوشحالي هست که براتون مفيد بوده، ممنون از نظرتون.