برابری روانشناختی: سهم برابر در حفظ رابطه عاطفی
برابری روانشناختی در رابطه چیست؟
یک رابطه نزدیک، فقط باهم بودن نیست. بلکه نوسان مداوم بین پیوند و جداییست. مهارت در تعادل بین پیوندجویی و استقلال از عوامل مهم تداوم صمیمت است. گاهی حتی وقتی مشکلی در رابطه نیست، برای تجربه ی دوباره ی نشاط در رابطه، نیاز به فاصله موقت است. در این حالت، رابطه صمیمی، دور از وابستگی های ناسالم است. کمتر تحت تاثیر ناتوانی و مشکلات شخصی بوده و نیاز به پیوند، هدایتگر آن است نه نیاز به تسکین زخم ها و خلاهای روانی. رابطه سالم نیاز به مراقبت دارد. مراقبت سالم از رابطه نزدیک، شیوه ای است که به وسیله آن هر دو نفر رابطه ی نزدیک خود را حفظ می کنند و تعمیق می بخشند. در واقع برابری روانشناختی، مراقبت و فرایند شناخت دوجانبه و دونفره ای است که شامل افکار، احساسات و اعمال همبسته و مداوم زوج نسبت به یکدیگر است.
چرا برابری در رابطه؟
هرچیزی در زندگی نیازمند مراقبت است، از جمله روابط و به ویژه روابط نزدیک. این روابط همواره نیازمند شیوه هایی جهت حفظ و افزایش صمیمت و نزدیکی احساسی اند. منظور از نزدیکی احساسی، رضایت دوجانبه و مشارکت در امیدها و اهداف یکدیگر در رابطه است. در یک رابطه ی نزدیک به طور مکرر مواقعی پیش می آید که دو نفر افکار و احساسات عمیق خود را در زمینه های متعدد و متنوع با یکدیگر در میان می گذارند. و تا حد زیادی تعادل افکار و احساسات یک طرف به تعادل افکار و احساسات طرف دیگر رابطه وابسته می شود. بنابراین برابری در تلاش برای حفظ کیفیت و پایداری رابطه ضروریست.
نابرابری میزان تلاش و مراقبت برای رابطه، ثبات و رضایتمندی روابط نزدیک را به خطر می اندازد و اگر این عدم برابری ادامه پیدا کند حتی ممکن است رابطه به پایان برسد. پس لازم و حیاتیست که همیشه با نهایت صداقت و بی طرفی، از خود بپرسیم آیا به همان اندازه که دریافت می کنیم، سوخت رابطه را تامین می کنیم؟ و آیا به همان میزان که تامین می کنیم، درخواستها و نیازهایمان را بیان می کنیم؟ و اگر دیدیم توازن برقرار نیست برای در میان گذاشتن نیازها و یا حساسیت و تلاش بیشتر برای رابطه قدمی برداریم که رابطه پایدارتر و با کیفیت تری داشته باشیم.
یک تنه در میدان
مراقبت یک طرفه، منجر به تداوم رابطه نمی شود. احساس برابری در میزان مراقبتی که طرفین در رابطه ارائه می کنند، از الزامات دوام یک رابطه ی نزدیک است. وقتی کسی در یک رابطه بیش از آنی که دریافت می کند، نثار کند ممکن است احساس سوءاستفاده یا استفاده ابزاری تجربه کند. در مقابل کسی که بیش از آنی که می دهد، دریافت کند ممکن است احساس گناه کند. البته در صورتی که اهل بهره کشی نباشد.
تکلیف تلاش خالصانه و بدون توقع چه میشود؟
روابط بدون برابری هم وجود دارد که در آنها فرد بدون انتظار و چشم داشتی، به تنهایی تلاش می کند و این می تواند انعکاسی از توانایی و حرکت در جهت سلامت رابطه باشد. مثل پدر و مادرها که بدون چشم داشت و انتظار، عشق و امکانات خود را نثار فرزندشان می کنند. اما این روابط معمولا در روابط عمودی است و نه افقی. یعنی روابطی که در آن قدرت و منابع دو طرف متفاوت اند و این تفاوت ناشی از شرایطی مثل سن، بیماری، جایگاه و… است. اما روابط نزدیک مثل دو دوست، همسر، نامزد و… معمولا در شرایطی که برابری داده و ستانده وجود نداشته باشد، تداوم نمی یابد.
سهم من در برابری
برای برابری باید سهم خودمان را از تلاش در رابطه بدانیم. گاهی ممکن است تلاش کردن را با فکر کردن به چگونه تلاش کردن اشتباه بگیریم. در بسیاری از اوقات به جای فقط فکر کردن نیاز به تغییر و انجام کاری هست. اگر قسمت زیادی از زمان و انرژیمان صرف فقط فکرکردن می شود باید آستینی بالا بزنیم و کاری کنیم. مثلا اگر مدت زیادی هست که در فکر خواسته های برآورده نشده مان از رابطه هستیم، بهتر هست به جای تنهایی فکر کردن این فکر را با پارتنرمان در میان بگذاریم. در این حالت هم از افکار و شرایط او آگاه می شویم و هم اگر برداشت اشتباهی از خود داریم متوجه می شویم.
همچنین تلاش کردن فقط به معنی ایثار کردن، ارائه خدمات، گذشت کردن، رعایت کردن و… نیست. به زبان آوردن محترمانه، قاطعانه و مستقیم احساسات و خواسته ها جز جدانشدنی تلاش برای پایداری رابطه است. افشای افکار و احساسات یکی از قدم های مهم در جهت حفظ روابط و رفع سوءتفاهم هاست.
اگر هم خود را بیشتر مشتاق دریافت می بینیم و نه ارائه، سهم ما رفع موانع تلاش و برابری در رابطه است.
برای برابرشدن چه کنیم؟
برای این نوع از برابری نیازی به وضع و تغییر قوانین اجتماعی نداریم و کافیست نگاهی صادقانه و واضح به خودمان بیندازیم. برای قدم برداشتن در جهت برابری در رابطه باید نیاز های خود و طرف مقابل را بشناسیم و فعالانه در این مسیر حرکت کنیم. در این بین مهارت هایی مثل هنر گوش دادن، پافشاری، نقدورزی و نقدپذیری و خودافشایی به ما کمک می کند. در این حالت احساس نزدیکی و احترام و همکاری بین دو نفر افزایش می یابد و در نتیجه کیفیت رابطه افزایش یافته و پایدارتر می شود.
بیشتر بخوانید:
- چرا وارد هر رابطه ای میشم آسیب می بینم و به سرانجام خوبی نمیرسه؟
- عشق یا کنترلگری در رابطه
- رابطه ناایمن
- احساس امنیت در رابطه و فضای مجازی
- مرزبندی در روابط
