اوتو فریدمن کرنبرگ، روانکاو اهل گفت‌وگو

اتو فریدمن کرنبرگ، روان‌کاو و نظریه پرداز پرآوازه‌ی اتریشی-آمریکایی معاصر است که آرای او گسترة وسیعی از عناصر و مولفه‌های موجود در روان‌کاوی پیش از او را غنا و عمق بخشیده است. نظریات بدیع او در زمینة طبقه‌بندی سازمان‌های شخصیت و حساسیت نظری او نسبت به پیشرفت‌های تجربی در علوم اعصاب و علوم شناختی، به نظریات او جدّیت علمی بسیاری بخشیده است، چنان‌که بسیاری او را «روان‌کاو اهل گفت‌وگو» نامیده‌اند، روان‌کاوی که حتی در طبقه‌بندی کاملاً داینامیک خویش از سازمان‌های شخصیت نیز، نگاهی همه‌جانبه به طبقه‌بندی‌های توصیفی-روان‌پزشکی اعم از DSM داشته است.

چرا خوانش کرنبرگ ضرورت دارد

علاوه بر این، اغراق نکرده‌ایم اگر بگوییم که مطالعة دقیق آثار کرنبرگ، اگرچه دشوار و زمان‌بر است، اما چنان انسجام مفهومی‌ای به ذهن ما می‌بخشد که حتی سبب می‌شود آرای روان‌کاوان پیش از او را نیز بهتر و عمیق‌تر درک کنیم، خصوصاً روان‌کاوانی اعم از زیگموند فروید، ملانی کلاین، ادیث جیکوبسون، مارگارت مالر، و حتی هاینتس کوهوت.

شاید کسانی خرده بگیرند که چرا کوهوت را نیز در دستة این روان‌کاوان قرار داده‌ایم! حقیقت آنکه تقابل و ستیزی که در دهه‌های هفتاد تا نود میلادی میان این دو نظریه‌پرداز بزرگ درافتاد، پیامدی جدی برای دانشجویان روان‌کاوی داشت: آن‌ها می‌توانستند در آینة مجادلات نظری و درمانی کرنبرگ و کوهوت، نظریات و آرای هریک را با دقت‌نظر و تحت جزئیات عمیق‌تری دریابند. باری، اکنون که هاینتس کوهوت دیری است از دنیا رفته، کرنبرگ ۹۵ساله، به باور بسیاری، مهم‌ترین روان‌کاو زندة دنیاست، شخصی که بی‌تردید تأثیری درازآهنگ و ژرف بر علوم تجربی-انسانی پس از خود گذارده و خواهد گذاشت.

آنچه در مقاله کرنبرگ می‌خوانید

در متن پیش روی شما، آرای کرنبرگ در خصوص رشد، سازمان‌های شخصیت، طبقه‌بندی سطوح میل جنسی، نارسیسیزم و تلاش‌های ستودنی او در راستای حفظ مفهوم سائق در روان‌کاوی به بحث گذاشته شده است. همچنین، نظریه‌ی آسیب‌شناسی و درمان کرنبرگ که ما را با رویکرد بدیع او در روان‌درمانی متمرکز بر انتقال (TFP) آشنا می‌سازد، به‌دقت بررسی شده است.

می‌توان اذعان داشت که این متن، برداشتی اجمالی و مبسوط از مهم‌ترین آرای کرنبرگ است. اجمالی ازآن‌ جهت که درنهایت ناتوان از ایضاح تمام‌وکمال و همه‌جانبه‌ی نظریات و یافته‌های اتو کرنبرگ است، و مبسوط ازاین‌جهت که شرح سرفصل‌های یادشده را به‌قدری پیش برده که هر علاقه‌مندی به روان‌کاوی را لااقل تا میانه‌ی پیوستار آشکارگی و خفا راهنمایی می‌کند: عناصر و مولفه‌های سازنده‌ی آرای کرنبرگ را تا آستانه‌ای که در خواننده اشتیاق انگیزد، به‌روشنی توضیح می‌دهد و وجوهی را نیز آشکارا در خفا نگاه می‌دارد تا خواننده به‌قدر نیاز و عُلقه‌ی خویش با پی‌گرفتن سرنخ‌های موجود در متن، راهی به‌سوی فهم همه‌جانبه‌ی یافته‌ها و نظریات بدیع اتو فریدمن کرنبرگ کشف کند.

نویسنده: احسان صالحی