از خودم بدم میاد!

موقعیت های زیر را در نظر بگیرید:

شریک عاطفی تان به نیازهای شما بی توجهی می کند.

رئیس تان از شرایط شما به نفع خودش سوء استفاده می کند و حق و حقوق شما را ضایع می کند.

دوستتان بدون توجه به رفتارها و تلاش هایتان شما را مقصر می داند.

پدر یا مادرتان در کودکی حمایت و محبتی را که به عنوان یک کودک به آن احتیاج داشتید، از شما دریغ کرده اند.

هر کدام از این شرایط می تواند در زندگی همه ی ما، گهگاه یا به طور مداوم، با شدت زیاد یا ملایم تر، رخ داده باشد.

الان که دارید به دنبال تجربیاتی مشابه با این مثال ها در زندگی شخصی خودتان می گردید، به سوال های زیر فکر کنید:

چه احساسی به طرف مقابلتون داشتین؟

شده در این شرایط خودتون رو مقصر بدونین و از خودتون بدتون بیاد؟

آیا گفتن این جمله، “از خودم بدم میاد”، به طور مداوم اتفاق میفته و شده عادت شما در واکنش به این موقعیت ها؟

چه می شود وقتی کسی دیگر به ما آسیب زده، و ما قاعدتا باید از او خشمگین باشیم به خاطر ندیدن نیازهای ما، به خاطر سوء استفاده از ما، به خاطر رعایت نکردن حق و حقوق ما …، چه می شود که ما خودمان را سرزنش می کنیم و از خودمان متنفر می شویم؟!

چه می شود که ترجیح می دهیم از خودمان بدمان بیاید؟!

پندار تسلط بر رفتار دیگران

اینکه ببینیم دیگران به حقوق ما احترام نگذاشته اند، حریم ما را حفظ نکرده اند، به نیازهای به حق ما پاسخ مناسب نداده اند، و ما به عنوان موجودی اجتماعی، در عین نیاز داشتن به احترام و محبت دیگران، کنترلی روی رفتار آن ها نداریم، ترسناک و آزاردهنده است.

وقتی خود را مقصر می دانیم، به این پندار امیدوار می شویم که حالا شرایط تحت کنترل ماست و ما با تلاش بیشتر یا تغییر دادن خودمان می توانیم تغییری در نوع برخورد دیگران با خود ایجاد کنیم. اما آیا واقعا ما مستحق بدرفتاری ها و بی توجهی های آنان بوده ایم؟ آیا دلیل رفتار آن ها، خوب و کافی نبودن ماست؟

تجربه ی خشم در جایی که عشق وجود دارد

همواره کسانی که ارتباط نزدیکی با ما دارند و افراد مهمی در زندگی ما هستند، ندیدن ها و نبودن هایشان، بیشتر به ما آسیب می زند. در روابط نزدیک که عشق جریان دارد، خشم نیز جایگاه خود را خواهد داشت. روزی را تصور کنید که حال جسمی مساعدی ندارید، اگر همسرتان نسبت به شما بی توجه باشد یا فروشنده ی مرکزی که از آن خرید می کنید، نسبت به کدام یک خشمگین تر می شوید؟ اگر پدرتان از کار شما مدام ایراد بگیرد یا یکی از اعضای فامیل، نسبت به کدام یک خشمگین تر می شوید؟

جایی که عشق باشد، خشم هم باشد، پای احساس گناه به میان می آید. احساس گناه از میل به نابودی کسی که دوستش داریم. احساس گناه سالم باعث می شود تا عزیزانمان را نرنجانیم و بهشان آسیب نزنیم. باعث می شود تا زمانی که بسیار خشمگین هستیم از یادمان نرود طرف مقابل همان کسی است که دوستش داریم.

اما امان از احساس گناه ناسالم! که باعث می شود بپنداریم اصلا خشمی به کسی که دوستش داریم احساس نمی کنیم یا نباید احساس کنیم. اما اگر به خشم بگویی نباید باشد، که از بین نمی رود؛ جای دیگری برای بودن پیدا می کند، جهت پیکان را تغییر می دهد و به سوی خودت بر می گردد، آنجاست که می گویی “از خود بدم می آید”.

اینگونه هم باعث رنجش کسی که دوستش داری نشده ای، هم تصویری زیبا از کسی که دوستش داری را حفظ کرده ای، تصویری زیبا که همه ی بدرفتاری هایی که رخ داده را پاک کرده یا دلیل موجهی برایشان پیدا کرده است.

بهای حفظ این تصویر زیبا چیست؟

بازگرداندن خشم به سمت خودمان، چه تبعاتی دارد؟

اگر در روابط با دیگران، به جای تجربه ی احساس خشم نسبت به دیگری، آن را به سمت خودمان برگردانیم و خودمان را سرزنش کنیم و در تکاپوی عوض کردن چیزی در درونمان باشیم، فرصت دیدن مشکلات رابطه و یافتن راهکار های سازگارانه و تصمیم گیری های مناسب و به موقع را از خود می گیریم.

بدتر از آن، خودمان نیز با دیگران همدست می شویم و نیازها و حقوق خود را نادیده می گیریم، و در گرداب ندیدن خودمان با تمام نیازها و حق هایمان، می سوزیم و می سازیم.

و اگر این شیوه به صورت عادت در ما شکل گرفته باشد و همواره اینگونه با خشممان برخورد کنیم، مقصدی جز افسردگی، نا امیدی و درماندگی نخواهیم داشت. اگر اکنون می بینید که این مسیر را طی کرده اید و با افسردگی و درماندگی دست و پنجه نرم می کنید، اولین  قدم را برای تغییر برداشته اید. چرا که اگر مشکلی دیده نشود، قدم برداشتن برای رفع آن بی معنی خواهد بود. همواره آگاه شدن به اینکه چه مسیری منجر به امروزِ ما شده و ما در حال حاضر در زندگی و روابطمان چه می کنیم، بخش مهمی از مسیر اصلاح و ترمیم است.

بیشتر بخوانید:

• چه کسی شریک جرم ماست؟!
• چرا من انقدر رنج می برم؟
• عشق یا کنترلگری در رابطه
• گاهی نمی دونم چرا لجبازی می کنم!
• بیا تا برویم قدم به قدم؛ ما نیاز به تغییر داریم