ازدواج ناموفق و موفق! شناخت ازواج های ناموفق و راهکار

جان گاتمن، طی تحقیقاتی که بر روی هزاران زوج انجام داده است؛ به نتایج جالبی درباره عوامل موفقیت و یا شکست زوج ها دست پیدا کرده که می تواند طلاق را در زوجین قابل پیش بینی کند و ازدواج های ناموفق را بشناسد.

شاید فکر کنید که درگیری های شدید یا پرهیز کلی از اختلاف و درگیری، می تواند عامل موفقی برای نگهداری زن و شوهرها کنار هم باشد.

اما باید بگم که جنگ و دعوا، وقتی شکایت‌ها و ناراحتی رو آشکار کنه می تونه یکی از سالم ترین روش ها برای حفظ رابطه همسران باشه. در واقع دعوای شما یکی از گویاترین راه‌ها برای تشخیص سلامت زندگی شماست.

در تحقیقات گاتمن زوج هایی که در موارد بسیار با هم توافق نداشتند در سال‌های بعدی زندگی، ازدواج های پایدارتری داشتند. اینکه زوج ها چطور با تفاوت‌هاشون کنار بیان مهم تره. در حقیقت کمی نارضایتی به ویژه در سال‌های اولیه زندگی برای تداوم در سال‌های بعد مناسب است.

همچنین بخوانید: تکنیک های زوج درمانی گاتمن

ما با افزایش ارتباط و نزدیک کردن نظراتمون به هم رشد می کنیم. با این روش هست که زوج ها عاشق می‌مونن و تجربه خوب و درستی از زندگی به دست میارن.

روش های حل مسئله در زوجین برای ازدواج موفق

سه روش متفاوت حل مساله وجود داره که موجب ثبات زندگی در آینده میشه:

1. ازدواج بر اساس رضایت دو جانبه
3. ازدواجِ مشاجره جو
5. ازدواج پرهیز از مشاجره

1. ازدواج بر اساس رضایت دو جانبه:

این زوج ها حتی در صورت عدم توافق، اجازه میدن که طرف مقابل بدونه که نظراتش مهمه و احساساتش رو می فهمه، حتی اگر با هم اختلاف داشته باشن. عباراتی مثل هوم و میفهمم رو زیاد می‌شنوید. شنونده آینه ای میشه برای حالت صورت شخص گوینده و نگرانی و استرس‌ رو انعکاس میده.

بسیار خوب بگو. من دوست دارم احساست رو بدونم. ممکنه من نظر خودم رو داشته باشم اما میخوام حرفای تو رو هم بشنوم.

بعد از اینکه از نظرات همدیگه مطمئن شدن به مرحله ی دوم میرن که تلاش می کنن همدیگه رو در مورد نظراتشون متقاعد کنن و هیچ کس نمی خواد خودش رو اثبات کنه.

مرحله ی سوم مصالحه است. به نحوی که رضایت هر دو جلب بشه یا بتونن با اون کنار بیان.

در این الگو زوج ها دوستان خوبی به نظر میرسن و ازدواج براشون باارزش است و به اهداف دو نفره بیشتر از اهداف و ارزش‌های فردی اهمیت می دن.

موضوعاتی که براشون مهمه، ارتباط و گفتگو، عاشق بودن، نشون دادن احساسات، زمان گذاشتن برای طرف مقابل، توجه به علایق و سلیقه های هم هست.

خطری که در این رابطه وجود داره فدا کردن عشق و توجه به خود برای دوستی و با هم بودنه. وقتی ناراحتی های هر دو زوج با دل و جون شنیده بشه مصالحه و برطرف کردن مشکلات آسون تر میشه.

دریافت مشاوره ازدواج و قبل از ازدواج از کلینیک روانشناسی آگاه

2. زوج های مشاجره جو

این زوج ها، زیاد مشاجره میکنن و زمان زیادی رو برای جبرانش هدر میدن. شریک زندگی گوشه گیر و منزوی وجود نداره و هر دو زوج به یک اندازه درگیر بحت و گفتگو میشن. اونها هیچ تلاشی برای متقاعد کردن هم نمی کنن و یکباره به مرحله ی دوم یعنی متقاعد سازی طرف مقابل میرن.

این مشاجرات طوفانی بخشی از زندگی عاشقانه و گرم اونهاست. لذت و حسی که از این مشاجرات و دعواها دارن، دلیلی برای رابطه ی مثبت اونهاست. نه تنها عصبانیتشون بیشتر نمیشه بلکه می‌خندن و بیشتر از زوج های با رضایت دوطرفه به هم علاقه مند میشن.

این زوج ها اعتقاد دارن که ازدواج باید به فردیت قدرت ببخشه. توی خونه به دنبال فضای شخصی هستن، به دنبال فضای شخصی هستن و همدیگه رو به صورت فردی تحلیل می کنن. اونها با احساسات مثبت و منفی همدیگه بسیار باز، برخورد میکنن. این نوع زندگی پر از حرارت و هیجان انگیزه اما همیشه خطر شدت گرفتن مشاجرات اون رو تهدید میکنه.

3. پرهیز از مشاجره

این زوج ها سعی میکنن به جای حل تفاوت ها، اونها رو خفیف نمایش بدن. برای این زوج ها حل مساله به معنی فراموش کردن تفاوت هاست و یکی از طرفین می پذیره که مثل دیگری رفتار کنه یا اینکه اجازه میدن زمان مساله رو حل کنه. اونها با هم مشاجره دارن اما خیلی کم تلاش میکنن تا همدیگه رو متقاعد کنن و مشکلشون رو با پرهیز از مشاجره یا کوچک شمردنش حل میکنن. این زوجها پیوندشون رو اونقدر قوی میدونن که میتونن عدم تفاهم ها رو کنار بگذارن. اونها به ایجاد احساس آزادی شخصی در زندگی معتقدن.

این نوع ازدواج ها از کمبود توجه به خود یا مهارت روانشناختی رنج میبرن و در نتیجه زن و شوهر فکر میکنه که طرف مقابل درکش نمیکنه.

نسبت جادویی: تاکید بر نکات مثبت، حذف نکردن کامل نکات منفی

چطور زوج هایی با این سه شیوه میتونن شاد در کنار هم زندگی کنن؟  اونچه که مانع جدایی زوج ها میشه هماهنگی سالم بین احساسات مثبت و منفی و عملکردشون در برابر همه.

در تحقیقاتی که گاتمن بر روی زوج ها انجام داده، نسبت خاصی بین مثبت گرایی و منفی گرایی در ازدواج های باثبات در هر سه دسته وجود داشته. این نسبت جادویی پنج به یک هست. زوج هایی که ناراحت هستن ارتباطات منفی بیش از ارتباطات مثبت وجود داره. زندگی شما به نکات و رخدادهای مثبت بیشتری نسبت به نکات و رخدادهای منفی نیاز داره تا عشق بیشتر رشد کنه.

عشق و احترام و تقابل آن با ازدواج ناموفق

زوج های با زندگی باثبات، شباهت هایی در متن گفتگوهاشون وجود داره و اون عشق و احترامه. این دو، نقطه مقابل تحقیر هستن که بزرگترین مخرب زندگی هست.

فراوانی عشق و احترام در این زندگی های طولانی مدت در همه جا قابل مشاهده است. مهربانی در تماس چشمی و حالات چهره ی اونها مشهوده.

متلا در زوج های مشاجره جو احترام رو در چشمان همدیگه میبینن و حتی وقتی مشاجراتشون شدیدتر میشه هم قابل مشاهده است. هنگام بیماری از هم حمایت میکنن و پناهگاه همدیگه برای فرار از خستگی و ملال روزانه هستن.

تعادل بین جنبه های مثبت و منفی، عامل پویای کلیدی در زندگی هست؛ چیزی که میشه اون رو بستر هیجانی زندگی مشترک دونست. بسیاری از زوج ها بعد از نزاع های شدید، اغلب بعد از جبران، اوقات خوشی رو تجربه میکنن. نقش این موقع ها در زندگی سالم یک محرک برای ایجاد نزدیکی و از بین بردن فواصل هست که باعث نو شدن عشق و علاقه و محبت میشه. سکوت و خاموشی به زوج ها اجازه میده که دوباره با عشق آشنا بشن و اون رو رشد بدن.

همچنین بخوانید: شکست عاطفی چیست؟ چگونه با شکست عاطفی مقابله کنیم؟

علایم هشدار دهنده ازدواج ناموفق: چهار عنصر مخرب

زوج هایی هستن که روابط بسیار داغشون حتی با شوخی و محبت کردن جبران نشده. اونها زمان زیادی رو برای تماس فیزیکی، مراقبت کردن از هم و عشق ورزی به هم در نظر نمی گیرن و بیشتر مشاجره میکنن. اینها زوج هایی هستن که با استفاده از یکی از سه شیوه زندگی نتونستن توازن رو در زندگیشون برقرار کنن.

حتی اگر شما و همسرتون زوجی ثابت با زندگی پایدار هستید، باید درباره ی علائمی که به شما هشدار می ده زندگی تون در معرض خطر هست و در حال نزدیک شدن به پایانش هستید، هشیار باشید.

چهار روش وحشتناک، اولین سراشیبی و سقوط پرشتاب هست که زوج ها با اون مواجه میشن و زندگیشون به سرعت رو به نابودی حرکت میکنه تا جزو ازدواج های ناموفق شناخته بشن.

1.  انتقاد
2. تحقیر
3. حالت تدافعی
4. پرهیز از هم کلامی

1. انتقاد

انتقاد یعنی حمله به شخصیت و خصوصیت یک فرد به جای توجه به یک رفتار خاص آن فرد که اغلب با سرزنش همراه است. نشون دادن عصبانیت و توافق نداشتن به ندرت خوشاینده اما باعث میشه زندگی در طولانی مدت قوی تر شه.

مشکل وقتی شروع میشه که می‌بینید شکایت های شما، مورد توجه قرار نمیگیره و همسر شما به روش قبلش ادامه میده. سرانجام به سرزنش کردن همسرتون روی میارید و از شخصیتش انتقاد میکنید. یا شکایت ها رو درون خودتون میریزید و به یکباره به صورت رگباری از عیب جویی ها و انتقادها بیرون میریزن. شکایت‌ ها با لغت من و انتقادها با لغت تو آغاز میشن.

از معمول ترین انتقادها اینه که صراحتا طرف مقابلتون رو مورد قضاوت قرار بدید:

تو باید بدونی که بهتره چراغ روی بالکن روشن باشه

باید از حرف هایی که بهش زدی خجالت بکشی

یکی دیگه از معمول ترین انواع عیب جویی، گفتن یک لیست بلندبالا از شکایت ها و گله هاست.

نوع دیگه ای از انتقاد متهم کردن همسرتون به تحقیر شماست.

2. تحقیر

اونچه که تحقیر رو از انتقاد جدا میکنه تمایل به توهین و سوء استفاده روانی از همسرتون هست. جملات زشت و بی ادبانه توهین رو چون تیری زهرآگین به قلب همسرتون فرو میکنید. اینکه او احمقه، تنفر انگیزه، نمیفهمه و مسخره ست. این پیام ها صریح یا زیرکانه همراه با انتقاد به طرف مقابل منتقل میشه.

با تحقیر و توهین صفات مثبت همسرت رو فراموش میکنی و در نهایت، ناراحت و آشفته میشی، تا جایی که حتی نمیتونی یک صفت مثبت از همسرتون رو به خاطر بیاری.  به دلیل زوال ناگهانی تمجید و تحسین هست که تحقیر و توهین باید از رابطه شما حذف بشه.

3. حالت تدافعی

با وارد شدن تحقیر به رابطه پای سومین عامل هم به رابطه باز میشه. با تکرار تحقیر و رفتار اهانت آمیز، طرف مقابل با حالت تدافعی جواب میده که اوضاع رو بدتر میکنه. حالا هر دو حس میکنن به دست دیگری قربانی شدن و هیچ یک مسئولیت قبول نمیکنه تا اوضاع رو درست کنه و در نتیجه هر دو خودشون رو بی گناه میدونن.

منو تنها بذار. از من چی میخوای؟ هیچ کار اشتباهی انجام ندادم.

نمونه هایی از انواع حالت های دفاعی زوجین در ازدواج ناموفق

عدم پذیرش مسئولیت: همسر شما هر گله و شکایتی از شما می کنه، شما بی چون و چرا اصرار میکنید که تقصیری متوجه شما نیست.

شکایت متقابل: در واقع نوع رشد یافته ی «خودتی» هست. شما شکایت همسرت رو میبینی و در مقابل بلافاصله یک شکایت مطرح میکنی تا اونچه که همسرت گفته رو به کلی نادیده بگیری.

تکرار حرف های گذشته: بارها موقعیت گذشته خودشون رو برای همسرشون تکرار میکنن. هر کدوم فکر میکنن خودش درست میگه و تلاش نمیکنه نظر طرف مقابل رو بفهمه.

4. پرهیز از هم کلامی

هنگامی اتفاق می افته که زوج ها در حال گفتگو هستن. افرادی که از هم کلامی طفره میرن خودشون رو مثل یک دیوار آجری میکنن و از گفتن آها، هوم که نشون دهنده ی اینه که دارن به حرف طرف مقابل گوش میکنن، پرهیز میکنن. به نظر نمیرسه که بدونن پرهیز از سخن گفتن عملکردی پرقدرت هست و تاثیر بدتری داره و نشون دهنده ی عدم رضایت، سردی و بی احساسی و خودبینی هست.

مردها در برابر زن ها بیشتر این حالت رو میگیرن. اغلب مردها وقتی همسرشون با اونها صحبت نمیکنه برانگیخته نمیشن اما برای خانم ها زنگ خطر محسوب میشه.

این افراد وقتی همسرشون از دست اونها ناراحته هیچ عکس العملی نشون نمیدن. عده ای به غرغرهای کوتاه مشغول میشن یا سریع موضوع رو عوض میکنن یا از محل نزاع دور میشن.

پیامی که این رفتارها انتقال میده این هست که:

من به تو اهمیت نمیدم و هیچ ارتباط معناداری با تو برقرار نمیکنم.

اگر رابطه ی شما به این مرحله برسه، زندگی تون در معرض خطر قرار میگیره و با گسترش نکات و جنبه های منفی، رابطه ی شما تیره و تار میشه، یا کارتون به جدایی میکشه، یا به تنهایی می‌رسید یا به زندگی موازی اما دور از هم در یک خانه روی میارید.

وقتی این چهارمین عنصر مخرب در خونتون جا گرفت، باید خیلی تلاش کنید تا بتونید زندگیتون رو حفظ کنید.

مکانیسم های بازسازی در ازدواج ناموفق

زندگی های شاد و سالم از جملات خاص و عملکردهای معین در مشاجراتشون استفاده میکنن و جلوی منفی گرایی و از کنترل خارج شدن منازعات رو میگیرن. این روش‌ها در عین تنوع دو راهکار رو شامل میشن: نظر دادن یا بیان اونچه که در حال رخ دادن در تعامل دو طرف هست و یادآوری اینکه با وجود مخالفت، اون رو درک و تحسین میکنه.

این مکانیسم ها حالت تدافعی را بی اثر، و بی تنش میکند.

منبع:

ازدواج ها چرا موفق می‌شوند و چرا شکست میخورند، جان گاتمن