از هیچ کس توقع نداشته باش؛ توقع نداشتن از دیگران!
گاهی تو صفحات مجازی یا تو دیالوگ فیلما می شنویم و می بینیم که میگن:
“فقط باید به خودت تکیه کنی”
“برای حال خوبت منتظر هیچ کسی نباش”
“از هیچ کس توقع نداشته باش”
“به هیچ کس دل نبند”
و به ما توصیه می کنن که برای داشتن حال خوب، اینجوری فکر کنیم و زندگی کنیم. حالا توی ادامه این مقاله از کلینیک روانشناسی آگاه، توقع نداشتن از بقیه رو بیشتر بازش میکنیم.
چرا به توقع نداشتن از دیگران می‌رسیم؟
آدما وقتی تازه رابطه شون با یه آدمی که براشون مهم بوده تموم میشه، یا وقتی جایی انتظار کمک و همراهی دارن و به این نیازشون توجه نمیشه، بیشتر به این جمله ها پناه می برن. اما چرا؟
ما انتظاری از یه آدم مهم تو زندگیمون داشتیم و اون انتظار برآورده نشده و در واقع نیاز ما ناکام شده. گفتن این جملات، یه راهه برای تجربه نکردن ناکامی. در آغاز قصدش اینه که از ما مراقبت کنه، میخواد ما دیگه ناکامی رو تجربه نکنیم، میخواد با انتخابِ فاصله گرفتن و انتظار نداشتن از دیگران، دیگه طعم تلخ نیاز داشتن اما برآورده نشدن رو نچشیم.
اما وقتی این راه که در ابتدا قصدش مراقبت از ما بوده، منجر بشه به ندیدن نیازهای طبیعی مون به دیگران، نیازمند بودن ما رو زیر سوال میبره. اون وقت دیگه فرصت تلاش برای ایجاد فضای ارتباطی که میتونه کامیاب کننده باشه و میتونه باعث بشه طعم شیرین برآورده شدن نیازهای عاطفی مون رو بچشیم، رو از ما میگیره.
و بهای این راه چیه؟ با این نگرش ما وارد فضای انزوا میشیم در تنهایی خودمون تقلا می کنیم برای برآورده کردن نیازهایی که نیازمند برآورده شدن در رابطه هستند. ندیدن نیاز به رابطه، در واقع ندیدن بخشی از وجود خودمونه. و آیا با رفتن به غار تنهایی و تلاش برای از بین بردن بخشی از وجودمون، میتونیم حال خوب رو تجربه کنیم؟
همچنین بخوانید: چرا من اینقدر رنج میکشم؟
توقع نداشتن از دیگران درباره آدمای نزدیک هم صدق می‌کنه؟
تو روابط نزدیک ما نسبت به هم حقوقی داریم و انتظاراتی از همدیگه داریم. ما نیاز داریم وقتی عزیزمون رو از دست میدیم، اطرافیانمون به فکر ما و کنار ما باشن. ما نیاز داریم همسرمون به موفقیت ها و مشکلات ما توجه داشته باشه. ما نیاز داریم وقتی حالمون خوب نیست، دوستای صمیمیمون از ما سراغ بگیرن. ما نیاز داریم خانواده مون از شادی ما خوشحال بشن و به موفقیت های ما افتخار کنن. نمیشه از رابطه انتظار نداشت چون اگر نیاز به طرف مقابل نداشتیم باهاش رابطه برقرار نمی کردیم.
اما آیا این به این معناس که اونی که باهاش رابطه ی نزدیکی داریم، باید همیشه ما رو درک کنه؟
نه.
باید همراه ما باشه همیشه؟
نه.
باید همیشه به خواسته های ما توجه کنه؟
نه.
چرا؟
چون ما با آدمی ارتباط برقرار کردیم که خواسته های خودشو داره، تعارضات خودشو داره، نقص های خودشو داره؛ و عشق و علاقه ی بینمون باعث نمیشه اون به یه مراقبت گر و حمایت گر تمام و کمال تبدیل بشه.
همچنین بخوانید: موانع همدلی چیست؟ چگونه موانع همدلی رابطه را سخت می‌کنند؟
ناکامی، جزء دردناک و جدایی ناپذیر رابطه
ما آدما طوری آفریده شدیم که خودمون به تنهایی برای حال خوب خودمون کافی نیستیم. باید گوش شنوایی باشه تا مشکلات، دغدغه ها، و رویاهای ما رو بشنوه. باید کسی باشه که به حال روحی ما و خواسته های ما توجه کنه. باید آغوشی باشه تا ما رو در بر بگیره. ما تو رابطه میریم چون به رابطه نیاز داریم، و تجربه ی ناکامی جزئی از رابطه است. همون جوری که در رابطه با اولین عشق زندگیمون یعنی مادرمون هم بوده، یه موقعایی مامان خسته بوده، یه موقعایی فکرش درگیر مشکلات خودش بوده، یه زمانایی رو به خودش و پیشرفت خودش اختصاص می داده و در نتیجه تمام و کمال مال ما نبوده.
ناکامی اسمش روشه، چیزی رو میخوای اما دریافت نمی کنی، پس درد داره، پس تحملش سخته. موقعی که ناکام میشی احساس می کنی که تنهایی. سعی می کنی یه جوری درد این ناکامی رو کمترش کنی. یکی از این راه ها میتونه گفتن اون جملات بالا و سعی در این باشه که صرفا به خودمون اتکا کنیم. اما احتمالا بعد از اینکه یه مدت از تجربه ی ناکامی ما بگذره، دوباره صدای نیازهایی که ما سعی در ساکت کردنشون داشتیم، به گوش میرسه و باعث میشه ما دوباره به جستجوی یه رابطه بپردازیم.
دریچه ی نگاه ما به ناکامی و نیاز به ارتباط
نوع نگاه ما به نیاز داشتن به دیگران و تجربه ی ناکامی مهمه. اگر نیازمند بودن به دیگری رو بخشی طبیعی در خودمون ببینیم دیگه به نیازهامون و به خودمون بابت این نیازمند بودن حمله نمی کنیم. اگر ناکامی رو بخش جدانشدنی از رابطه ی انسانی بدونیم، با تجربه ی هر ناکامی اونقدر اذیت نمیشیم که بخوایم به کلی قید رابطه و نیازهامون رو بزنیم.
همون طور که ناکامی بخش جدانشدنی و طبیعیه یه رابطه است، رابطه ی رضایت بخش باید بیشتر کامیاب کننده باشه تا ناکام کننده. ما در رابطه باید بیشتر توجه و مراقبت رو دریافت کنیم تا حالمون خوب باشه. و وقتی ما به خودمون و نیازهای خودمون حمله نکنیم و اون ها رو با آغوش باز بپذیریم، اون وقته که اگر با موقعیت یا فردی مواجه شدیم که به نیاز های ما اهمیت نمیده، میتونیم واقع بینانه تر رفتار اون آدمو ببینیم، تصمیم بهتری بگیریم و واکنش سازگارانه تری برای برآورده شدن نیازمون و کیفیت رابطه مون داشته باشیم.
دیدگاهتان را بنویسید