تحلیل روانشناختی انیمیشن The Wild Robot
انیمیشن The Wild Robot از محبوبترین انیمیشنهای این روزهاست. بعد از غرق شدن یک کشتی، رز که یک ربات است در جزیرهای خالی از انسانها سرگردان میشود. او برای زنده ماندن با حیوانات جزیره ارتباط برقرار میکند. او در مسیرش با بچهغاز یتیمی مواجه میشود که تصمیم میگیرد مراقبت از او را به عهده بگیرد. در این مقاله از وبسایت کلینیک روانشناسی آگاه به تحلیل روانشناختی این انیمیشن میپردازیم.
مادر بودن و دشواریهایش
والدگری وظیفهای سخت، چالشبرانگیز و در عین حال لذتبخش است. امروزه تصویر یک مادر خوب، مادری کامل و بینقص است. در انیمیشن The Wild Robot میتوانیم تصاویری واقعی از مادر بودن را مشاهده کنیم.
در این انیمیشن میبینیم که رز (ربات) خود را مراقب یک بچهغاز (برایت بیل) مییابد. رز فقط برای کمک کردن به اهالی حیات وحش در جزیره برنامهریزی شده و چیزی در مورد مادری کردن نمیداند. او نمیداند که چه چیزی برای رشد کافی یک بچه غاز مناسب است. او حالا به یک مادر تبدیل شده، چیزی که برای آن کدگذاری نشده است. رز ابتدا تلاش میکند با معیارهای تعیینشدهای به مراقبت از برایت بیل بپردازد اما به مرور با رشد بچه غاز متوجه میشود این معیارهای از پیش تعیینشده برای مراقبت کافی نیستند.
همچنین بخوانید: چگونه مادر خوبی باشیم؟
معیارهای سختگیرانۀ مادر خوبی بودن
همانطور که امروزه نیز شاهد هستیم ملاکهای سختگیرانهای برای مادری کردن ارائه میشوند. اگر از این چارچوبها خارج شویم گویی اشتباهی نابخشودنی مرتکب شدهایم. معیارهای غیربشری و رباتگونه فقط اضطراب مادر را بیشتر میکند. در ادامۀ انیمیشن میبینیم که با بزرگ شدن برایت بیل دغدغۀ رز نیز بیشتر میشود. فرزندپروری برای او مسئولیتی سنگینتر میشود زیرا برای آن برنامهنویسی نشده است. او شک میکند که آیا برآورده کردن نیازهای اولیه مانند تغذیه و محافظت از او برای بقا کافی هستند یا نه؟ آیا او واقعاً میتواند بدون برقراری ارتباطی محبتآمیز، مادری کند؟
هر چه جلوتر میرویم، بیشتر بر احساسات انسانی تاکید میشود. احساساتی که نمیتوان آن را کدگذاری یا تولید کرد. رز متوجه میشود که رفع نیازهای ابتدایی بچه غاز گرچه مهم است اما همۀ ماجرا نیست. در حقیقت عشق است که اشتیاق او برای محافظت و مراقبت از برایت بیل را برمیانگیزد. این صحنهها میتواند تلنگری برایمان باشد که تربیت فرزند صرفاً از راه خواندن کتابچۀ راهنما کافی نیست بلکه احساسات و غرایز مادرانه در بسیاری مواقع راه درست را به ما نشان میدهند.
همچنین بخوانید: تحلیل روانشناختی انیمیشن روح
غریزۀ مادرانگی قابل آموزش نیست!
آنچه مادران به طور طبیعی انجام میدهند قابل آموزش دادن نیست. نیاز اساسی کودک تغذیه نیست بلکه تغذیه شدن از سمت کسی است که دوست دارد به او غذا بدهد. در غیر این صورت رابطۀ او با مادر در بهترین وضعیت عملی مکانیکی خواهد بود و در بدترین وضعیت، بیروح است. مادران کسانی هستند که ذرات وجود کودک را کنار هم میگذارند. حضور مادر و عشق او به کودکش به کودک چیزی میدهد که به آن بیاویزد، چیزی که در نهایت همان دل مادر است. مادرانی که درگیر تلاشهای نافرجام برای رسیدن به معیارهای یک اسطورۀ ماورائی میشوند، مادرانی مضطرب، خشمگین و سرشار از احساس گناه هستند. در نهایت پاسخ رز با عنوان «من هم دوستت دارم.» به برایت بیل نشان میدهد که رز این رابطه را نه تنها با ذهن و منطقش بلکه با قلبش رهبری میکند.
جدا شدن از مادر: مرحلهای ضروری برای رشد
موضوع دیگری که در ادامۀ انیمیشن با آن روبهرو میشویم، مسئلۀ گریزناپذیر جدایی است. وظیفۀ هر پدر و مادری است که فرزندش را برای جدایی آماده کند. جدایی میتواند تجربهای سخت باشد. معمولاً جدایی احساساتی مانند ترس و غم را با خود به همراه دارد. همان مسیری که رز با مادر شدن برای برایت بیل در انتهای انیمیشن طی میکند. توانایی فاصله گرفتن از فرزند به کودک میآموزد که او هم انسان مستقلی است و میتواند و باید خواستههایی متفاوت با والدینش داشته باشد.
چسبیدن و حل شدن مادر و کودک برای سلامت روان هر دو خطرناک است. البته ایجاد توازن و تعادل یکی از مهمترین وظایف مادر است. مادر به اندازه کافی خوب در عین برآورده کردن نیازهای کودکش ناکامیهایی کوچک را به او نیز ارائه میدهد. اما این ناکامیها به معنای غفلت از نیازهای کودک نیست. کودک با تجربۀ جدایی از مادر فعالیتهای ذهنی و درک دنیای بیرونی را شروع میکند. جدایی الزامی است.
مادر با کمتر شدن دلمشغولیهای مادرانهاش باید اجازۀ جدایی به فرزندش بدهد. جدایی از کودک به معنای بد بودن یا دوستنداشتنی بودن والد نیست. جدایی به رشد استقلال و هویت او کمک خواهد کرد. کودکان افرادی جدا و مستقل از ما هستند نه بخشی از وجود ما. جدایی کودک از والد به معنای محرومیت از امنیت یا پرتاب شدن به دنیای بیرون نیست.
همچنین بخوانید: تحلیل روانشناسی انیمیشن المنتال
جمعبندی
در این مقاله به بررسی روانشناختی انیمیشن The Wild Robat پرداختیم. به دلیل تمرکز انیمیشن بر مادر بودن و والدگری و چالشهایش، توجه ما در این نوشتار بر والدگری بود. معیارهای سختگیرانه نمیتوانند کمک کنند والد بهتری باشیم. بخشی از والد بودن غریزی و مبتنی بر احساسات ماست. از طرفی جدا شدن از مراقبت مادرانه کمک میکند برای زندگی اجتماعی آمادهتر شویم.
دیدگاهتان را بنویسید