ماری جوانا چیست؟ آشنایی کامل با عوارض گل یا ماریجوانا

این مقاله توسط دکتر روانشناس ترک اعتیاد، محمد سپهوند بررسی و تایید شده است.
ماریجوانا، گل، علف، وید یا حشیش. حتما این اسامی به گوشتان خورده. تا چه اندازه این ماده را میشناسید؟ فکر میکنید مصرف تفریحی گل چه عوارضی دارد؟ آیا از ماریجوانا میتوان در درمان مشکلات پزشکی استفاده کرد؟
در سالهای اخیر مصرف ماریجوانا در ایران به طرز شدیدی افزایش یافته. بسیاری از افرادی که این ماده را مصرف میکنند دانش آموزان و دانشجویانی هستند که معتقدند «ما تفریحی میکشیم، گل که اعتیاد نمیاره». این در حالی است که گل یکی از پرخطرترین مواد اعتیادآوری است که مصرف آن عوارض روانی و جسمانی بلند مدتی ایجاد میکند. بنابراین آگاهی از جزئیات این ماده، عوارض و همچنین روش ترک آن حائز اهمیت است. در این مقاله از بلاگ کلینیک روانشناسی آگاه قصد داریم برررسی کنیم ماریجوانا چیست و چه عوارضی دارد.
فهرست محتوا:
Toggleماریجوانا چیست؟
ماریجوانا که به آن گل یا علف هم میگویند، از برگ، ساقه و گل خشکشدهی گیاه کانابیس به دست میآید. این گیاه حاوی حداقل ۱۲۵ کانابینوئید مختلف از جمله تتراهیدروکانابینول THC است. ماریجوانا یک گیاه علفی با شاخههای نازک است که وقتی به گل میرسد، چیده شده به شکل رولشده در سیگار مصرف میشود. این ماده یکی از انوع مواد مخدر پرمصرف است که در طبقهی مواد محرک اعتیادآور جای میگیرد.
کانابیدیول CBD ترکیبی ست که از گیاه شاهدانه یافت میشود. CBD به عنوان یک عنصر در بسیاری از محصولات مصرفی از جمله مکمل ها، غذاها، روغن ها و لوسیونها به بازار عرضه میشود. CBDمثل THCمسمومکننده نیست اما ممکن است عوارض جانبی هم چون خواب آلودگی، کاهش اشتها، اسهال و استفراغ به همراه داشته باشد.
عوارض مصرف ماریجوانا
بر اساس مقاله منتشر شده در وبسایت nida. nih. gov بسیاری از افراد ماریجوانا را به صورت تفریحی و برای تجربهی احساس آرامش و سرخوشی مصرف میکنند. این در حالی ست که مسمومیت با گل میتواند منجر به بیقراری و تحریکپذیری شود. هم چنین گل یا علف در حافظه و تمرکز اختلال ایجاد میکند. هنگامی که کسی مقدار زیادی از کانابیس که دارای سطح بالایی از THC است را مصرف میکند دچار مشکلاتی مانند اضطراب، ترس، توهم و پنیک میشود. یکی از اولین عوارض مصرف ماریجوانا افزایش اشتهاست. افراد معمولا مدت کوتاهی بعد از مصرف گل، اشتهای زیادی پیدا کرده و مقدار زیادی غذا میخورند؛ در پی آن علائم تهوع و استفراغ نمایان میشود.
دریافت مشاوره از دکتر آنلاین ترک اعتیاد
عوارض کوتاه مدت مصرف ماریجوانا
- افزایش بیقراری و تحریکپذیری
- خونی شدن چشم
- اختلال خواب
- کاهش حافظه و تمرکز
- سرخوشی و قهقهههای بلند
- خشکی دهان
- افزایش علائم اضطرابی
- توهم و هذیان
- ترس شدید و پنیک اتک
- افزایش اشتها
عوارض جسمی ماریجوانا
- مشکلات جنسی از جمله کاهش میل جنسی
- مشکلات قلبی عروقی
- افزایش فشار خون
- مشکلات گوارشی اعم از تهوع و استفراغ
- بیحالی و بیرمقی
عوارض روانی ماریجوانا یا گل
بسیاری از افرادی که امروزه با عوارض روانی ماریجوانا دست و پنجه نرم میکنند، فقط یک بار به صورت تفریحی آن را مصرف کردهاند. عوارض روانی ماریجوانا برای کسانی که پیشینه و سابقۀ اختلالات روان دارند شدیدتر از دیگران است. همان طور که در یکی از مقالات وبسایت healthline اشاره شده، اختلالات روانی که ممکن است در پی مصرف ماریجوانا ایجاد شوند به شرح ذیل هستند:
- توهم و هذیان: دیدن کسی که دیگران نمیبینند؛ شنیدن صدایی که دیگران نمیشنوند یا باور راسخ به آن چه حقیقت ندارد از اصلیترین تجربههایی ست که مصرف کنندگان ماریجوانا حس میکنند.
- اختلال سایکوز ناشی از مواد: اختلال سایکوز ناشی از ماریجوانا معمولا شامل توهم و هذیانهای شدید است که برای اولین بار در طول مصرف ماریجوانا و یا مدت کوتاهی پس از آن ظاهر میشود و تا مدتی طولانی باقی میماند. درمان اختلال سایکوز ناشی از مواد با داروهای روانپزشکی و گاها بستری در بیمارستان اعصاب و روان میسر میگردد.
- CIPD: نوعی بیماری خودایمنی است که در آن بدن به بافتهای سالم حمله میکند. از جملهی علائم CIPD میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هیجان غیرمعمول
- مشکل در بیان احساس
- ضعف حافظه
- گیجی
- افکار غیرمعمول
- سخنرانی بینظم
- اختلال در حافظه: اختلال در حافظه نیز جزو علامتهایی است که پس از مصرف، خیلی زود خود را نشان میدهد. افراد معمولا وقتی اثر استعمال گل برطرف میشود، مدت زمانی که تحت تاثیر آن یا اصطلاحا HIGH بودهاند را با جزییات به خاطر نمیآورند. در ادامه، مصرف طولانیمدت گل میتواند نقص شدید در حافظهی فرد ایجاد کند.
- تاخیر در واکنش: کندی روانی حرکتی یکی دیگر از عوارض روانی ماریجواناست. سرعت عمل افراد در انجام کارهای روزمره و حتی مکالمات بسیار کاهش مییابد.
- نوسانات خلقی: یکی از عوارض روانی مصرف علف، نوسانات خلقی است. در نوسانات خلقی فرد تعادل ندارد. ممکن است لحظهای سرخوش باشد و لحظهای دیگر غمگین و گریان. ممکن است لحظهای در آرامش باشد، لحظهای دیگر از فرط خشم و پرخاشگری به دیگران حملهور شود.
تاثیر ماریجوانا بر مغز
- از بین رفتن سلولهای خاکستری مغز: ماریجوانا حاوی مادهای به نام تتراهیدروکانابینول THC است. با کشیدن ماریجوانا این ماده وارد ششها میشود و سپس از طریق جریان خون به تمام بدن ورود میکند. THC سوخت و ساز مغز را چندین برابر کرده و باعث از بین رفتن سلولهای خاکستری میشود.
- کاهش تعادل: مصرف گل و ورود THC روی نیمکرههای مغز نیز اثر گذار بوده و تعادل آنها را به هم میریزد.
- آسیب به آمیگدال و هیپوکامپ: آمیگدال بخشی از مغز است که مسئولیت تثبیت و ماندگاری حافظۀ هیجانی را به عهده دارد. هیپوکامپ نیز مسئول حافظۀ ماست. با مصرف گل هر دوی این بخشها آسیب دیده و افراد در حیطۀ حافظه و همچنین بروز هیجانات دچار اختلال میشوند.
عوارض بلندمدت ماریجوانا
- مشکلات تنفسی
دود حاصل از کشیدن ماریجوانا میتواند به بافت ریه آسیب برساند. از جملهی آسیبهایی که مصرف گل در دستگاه تنفسی ایجاد میکند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بسته شدن راههای هوایی
- تورم ریه
- بیماری انسداد ریوی مزمن
- آسیبهای روانی
یکی از آسیبهایی که مصرف طولانی مدت ماریجوانا ایجاد میکند اختلالات روانی است. پدیدار شدن اختلالات روانی هم چون اختلال سایکوز ناشی از مواد و اختلال شخصیت پارانویید از آسیبهای طولانی مدت مصرف ماریجوانا هستند.
- اثرات قلبی عروقی
افزایش ضربان قلب و فشار خون یکی از علائم آنی مصرف گل است که در مدت کوتاهی پس از استعمال آن نمایان میشود. این مشکل در دراز مدت، خطر سکتۀ مغزی، آریتمی قلب و حمله قلبی را افزایش میدهد.
- مشکلات گوارشی
سندروم استفراغ کانابینوئید CHS یکی دیگر از عوارض بلندمدت مصرف ماریجواناست. درد شکم، تهوع و استفراغ از علائم این سندرم هستند.
- افزایش احتمال ابتلا به سرطان
پژوهشها ثابت کردهاند که افرادی که به طور مکرر ماریجوانا مصرف میکنند به مراتب بیشتر دچار سرطان سر، گردن و گلو میشوند.
موارد استفادۀ پزشکی از ماریجوانا
ماریجوانا در مصرف پزشکی برای تسکین برخی علائم استفاده میشود و خاصیت درمانی صد در صدی ندارد. این ماده میتواند علائم خاصی را کاهش داده و روند درمان را بهبود بخشد. وبسایت mayoclinic در یکی از مقالات اخیرش بیان کرده موارد استفادۀ پزشکی از ماریجوانا در کشورهای مختلف متفاوت است. سی و سه ایالت از ایالات متحده آمریکا دارای برنامههای درمانی ماریجوانا در پزشکی هستند؛ درحالی که فقط ۱۱ ایالت اجازۀ مصرف ماریجوانا برای بزرگسالان را میدهند. برخی از محققین بر این باورند که ماریجوانا میتواند در موارد زیر مصرف پزشکی داشته باشد:
- بیماری کم خونی داسی شکل: کم خونی داسی شکل نوعی بیماری ژنتیکی و مرتبط با هموگلوبین خون است. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به عنوان اصلی ترین روش مدیریت درد بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل استفاده میشوند. ماری جوانا یک درمان بالوه برای این بیماری محسوب میشود.
- بیماریهای عصبی خاص: داروی مبتنی بر شاهدانه CBM در طیف گستردهای از اختلالات عصبی استفاده میشود. شواهد محدودی وجود دارد که نشان میدهد داروی مبتنی بر شاهدانه در بیماری پارکینسون موثر است و لرزش دست را بهبود میبخشد.
- صرع و تشنج: صرع یکی از شایع ترین بیماریهای عصبی در سراسر جهان است. کانابینوئیدها، به ویژه کانابیدیول و تتراهیدروکانابینول به دلیل تعامل با سیستم اندوکانابینوئیدها، پتانسیل درمانی را در صرع نشان دادهاند. از طریق این لینک میتوانید مقالهی ارزیابی مزایای محافظتی عصبی کانابیس ساتیوا در مدیریت صرع را بخوانید.
- دوران بارداری: در وبسایت SCIENCE DIECT گزارش شده که مصرف حشیش در طول دوران بارداری، باعث کاهش حالت تهوع، استرس، اضطراب، و افسردگی میشود. بسیاری از زنان شاهدانه را به عنوان یک جایگزین برای الکل و تنباکو استفاده میکنند. با این حال مصرف حشیش در دوران بارداری میتواند بر سلامت مادران و نوزادان آنها تاثیر منفی بگذارد.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA کانابینوئیدهای کانابیدیول که از گیاه کانابیس یا شاهدانه به دست میآیند را به عنوان یک مادۀ درمانی تایید کرده است.
همچنین بخوانید: اعتیاد در نوجوانان؛ راه های پیشگیری و درمان اعتیاد در نوجوانان
آیا ماریجوانا یا گل اعتیادآور است؟
برخلاف تصور عموم مردم که معتقدند «گل اعتیاد نمیاره» باید گفت که اتفاقا گل یکی از مواد اعتیادآوری است که نه فقط باعث ایجاد وابستگی میشود بلکه ترک آن کار بسیار سخت و مشقتبار است. معمولا در ابتدای مصرف افراد میتوانند اثرات گل را تحمل کنند اما پس از مدتی به دوزهای شدیدتر آن نیاز دارند.
در ایران، گل دومین رتبه در میان مواد اعتیادآور را دارد. این ماده که مصرف آن از سیگار هم بیشتر است، در میان جوانان پانزده تا سی و پنج سال رایج بوده و اثرات مخربی بر جسم و روان آنها ایجاد میکند. مطالعات تخمین زدهاند که ۲۲ تا ۳۰ درصد از افرادی که ماریجوانا استفاده میکنند، دچار اعتیاد میشوند. از علائم اعتیاد به گل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از ماریجوانا در مقادیر بیشتر و یا طولانیتر از آن چه در نظر گرفته شده بود
- تمایل مداوم یا تلاشهای ناموفق برای کاهش یا کنترل مصرف
- ولع یا میل شدید به مصرف
- استفاده از آن حتی اگر باعث ایجاد مشکلاتی در محل کار، مدرسه یا خانه شود
- ادامه مصرف با وجود مشکلات اجتماعی یا روابط
- کنار گذاشتن سرگرمیهای مهم یا فعالیت با دوستان و خانواده برای مصرف ماریجوانا
- استفاده از آن در شرایط پرخطر
همچنین بخوانید: اعتیاد به مواد مخدر؛ علائم و راه درمان اعتیاد به مواد مخدر
فرق حشیش و ماریجوانا چیست؟ (فرق وید یا گل)
حشیش و ماریجوانا هر دو از مشتقات گیاه شاهدانه هستند. با این تفاوت که حشیش ساختاری خمیری شکل داشته و از شیرۀ گیاه شاهدانه به دست میآید؛ اما ماریجوانا از جوانۀ گلدار و خشکشدۀ این گیاه تهیه میشود. حشیش به علت غلظت بالای THC که قبلتر توضیح دادیم، تا سه برابر بیشتر از ماریجوانا تاثیر روان گردان دارد.
آیا واقعا میشود گل یا ماریجوانا را ترک کرد؟
ترک ماریجوانا کاری سخت اما ممکن است! حضور روانپزشک و روانشناس در فرایند ترک ماریجوانا برای فرد ضروری است. روانپزشک با تجویز داروهای مناسب روند ترک را سهولت میبخشد. گروه درمانی یکی از راهکارهای اثربخش در ترک گل است. گروههایی که اعضای آن در شرایطی مشابه قرار دارند و همگی در دوره ترک ماریجوانا هستند. روانشناس با حضور در گروه درمانی و همچنین برگزاری جلسات فردی بعد روان شناختی ترک اعتیاد را برای افراد تسهیل میکند. مدت زمان ترک ماریجوانا وابسته به میزان مصرف و بیولوژی بدن هر فرد متفاوت است؛ اما به طور میانگین شش تا ده هفته زمان میبرد.
تست تشخیص ماریجوانا یا وید
- ادرار
اولین تست تشخیص ماریجوانا تست ادرار است. متابولیتهای کانابینوئید حتی پس از دورههای طولانی پرهیز نیز میتوانند در ادرار قابل تشخیص باشند. یکی از مطالعات انجام شده در این مورد، ردی از یک متابولیت به نام دلتا THC-1 را تا چهار هفته پس از مصرف در ادرار یافت.
- کیتهای تشخیصی
یکی از تستهای تشخیصی ماریجوانا که در خانه نیز قابل انجام است و هزینۀ کمتری دارد، استفاده از کیتهای تشخیصی است. برای این کار فرد باید در یک ظرف پلاستیکی ادرار کرده و سپس کیت را داخل ظرف قرار دهد. پانزه ثانیه بعد خطوطی روی کیت ظاهر میشوند که نشان دهنده مثبت، منفی و یا غیرمعتبر بودن تست هستند.
- تست بزاق
هنگامی که از زمان مصرف، کمتر از سه روز گذشته باشد میتوان از کیتهای تست بزاق استفاده کرد.
- خون
بسته به دفعات مصرف ماریجوانا، THC میتواند تا هفت روز در خون فرد قابل تشخیص باقی بماند. تست خون از دقت بیشتری نسب به تست ادرار برخوردار است اما هزینه بیشتری نیز دارد.
زمان ماندگاری گل ماریجوانا در بدن
زمان ماندگاری ماریجوانا در بدن بین دو روز تا چند ماه متغیر است و به عوامل زیر بستگی دارد:
- دفعات و مقدار مصرف ماریجوانا
- درصد چربی بدن
- روال ورزش
- متابولیسم و عادات غذایی
سوالات متداول
تتراهیدرو کانابینول یکی از مواد موجود در ماریجواناست. این ماده فشار چشم را کاهش میدهد. در پی کاهش فشار چشم، رگهای خونی گشاد شده و چشم ملتهب و قرمز رنگ میشود.
THC موجود در گل به آن دسته از گیرندههای مغز که مسئول تولید بزاق هستند متصل میشود. این کار از ارسال پیام به سیستم عصبی جلوگیری میکند و همین موضوع باعث میشود بزاق کمتری ترشح شده و دهان خشک شود.
همان طور که پیشتر اشاره شد سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA کانابینوئیدهای کانابیدیول که از گیاه کانابیس یا شاهدانه به دست میآیند را به عنوان یک ماده درمانی تایید نموده اما مصرف علف به صورت مستقیم فایدهای برای مغز ندارد.
بیشترین تاثیر ظاهری مصرف علف، قرمز شدن چشمهاست. مابقی علائم در طبقهی علائم رفتاری و جسمی قرار میگیرند و در چهره چندان نمایان نمیشوند.
بله؛ مصرف گل در ایران ممنوع است.
بله. مصرف ماریجوانا در تستهای ادرار، خون و تست بزاق مشخص میشود.
بعد از کشیدن گل علائم زیر بروز میکنند: افزایش بیقراری و تحریکپذیری، خونی شدن چشم، سرخوشی، خشکی دهان، اضطراب، افزایش اشتها.
قرار گرفتن در معرض دود ماری جوانا میتواند نورونهای دوپامین را بیش فعال کرده و برای زنان باردار و کودکان خطرناکتر باشد.
در نهایت، باید توجه داشت که مصرف ماری جوانا باید با احتیاط و تحت نظر متخصصین انجام شود و ترک آن نیازمند برنامههای درمانی دقیق و حمایت از اطرافیان است
مدت زمان ماندگاری ماری جوانا در بدن به میزان و مدت مصرف بستگی دارد. در مصرفکنندگان کم، این مدت زمان ۳ تا ۱۰ روز و در مصرفکنندگان طولانیمدت ممکن است تا یک ماه به طول بینجامد.
در نهایت، باید توجه داشت که مصرف ماری جوانا باید با احتیاط و تحت نظر متخصصین انجام شود و ترک آن نیازمند برنامههای درمانی دقیق و حمایت از اطرافیان است
بله، ماری جوانا به دلیل اثرات سریع و شدید آن، میتواند اعتیادآور باشد. افرادی که سریعاً به این ماده وابسته میشوند، معمولاً با مشکلات بیشتری روبرو هستند.

درباره مهسا عسگری
مهسا عسگری هستم؛ فارغالتحصیل کارشناسی روانشناسی و دانشجوی کارشناسیارشد روانشناسی عمومی در دانشگاه علوم و تحقیقات تهران. در مسیر روانکاوی و روانپویشی آموزش میبینم و از سال ۹۷ نیز تحت درمان فردی با همین رویکرد هستم.
نوشتههای بیشتر از مهسا عسگری
دیدگاهتان را بنویسید