از وابستگی به استقلال؛ مراحل یادگیری مهارت جدید

تا به حال وقتی یادگیری مهارت جدیدی را شروع کرده‌اید از خودتان پرسیده‌اید چرا اصلا باید مهارت جدیدی بیاموزم؟ چگونه می‌توانم یادگیری موثرتری داشته باشم؟ تا کجا باید مطیع مربی‌ام باشم و منفعلانه رفتار کنم؟ و از کجا میتوانم مسیر خودم را بسازم و پویاتر عمل کنم؟

در این مقاله در مورد یادگیری و فواید یادگیری مهارت جدید صحبت می‌کنیم. از اینکه چطور می‌توانیم از شاگرد مطیع بودن و وابستگی به مربی‌مان به سمت استقلال حرکت کنیم و به نوآوری دست پیدا کنیم.

یادگیری مهارت جدید

یادگیری فرایندی سخت و زمان بر است. ولی اگر نگاهمان به پروسه‌ی یادگیری را تغییر دهیم و تعریف جدیدی از یادگیری بسازیم، این فرایند می‌تواند به فعالیتی لذت‌بخش تبدیل شود. ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که دائما در حال تغییر و پیشرفت است. از این رو یادگیری مهارت های جدید ضروری است. ما باید همسو با تغییرات حرکت کنیم. یادگیری هیچ نقطه‌ی پایانی ندارد. یادگیری نیازمند صبوری است. در مسیر یادگیری نباید خودتان را با دیگران مقایسه نکنید چون آهنگ رشد هر آدمی با دیگری متفاوت است. برای این منظور می‌توانید از مشاوره شغلی کلینیک آگاه کمک بگیرید.

اهمیت یادگیری مهارت جدید

یادگیری مهارت جدید اهمیت زیادی دارد . یادگیری مهارت جدید زندگی را غنی‌تر می‌کند و به توسعه شخصی و حرفه ای کمک می‌کند. در ادامه به برخی از فواید یادگیری مهارت جدید اشاره می‌کنیم.

• افزایش اعتماد به نفس
• بهبود حافظه
• افزایش کیفیت زندگی
• تحول در مسیر حرفه‌ای
• افزایش انعطاف پذیری ذهنی
• افزایش توانایی حل مسئله
• افزایش خلاقیت
• بهبود ارتباطات
• افزایش تجربه

مسیر یادگیری مهارت جدید ، 3 گام اصلی دارد. مراحلی که باید سپری شود تا به استقلال برسیم. در ادامه درمورد این مسیر بیشتر می‌خوانیم.

همچنین بخوانید: فرسودگی شغلی چیست؟ عوامل و راهکارهای فرسودگی شغلی

مراحل یادگیری مهارت جدید

فرقی نمی کند قصد یادگرفتن چه مهارتی را دارید. چه یادگیری ساز باشد یا یادگیری زبان جدید یا هر مهارت دیگری، 3 گام زیر را باید طی کنید تا یادگیری موثرتری داشته باشید.

• گام اول: وابستگی مطلق (مشاهده‌ی عمیق)
• گام دوم: وابستگی نسبی (کسب مهارت و تمرین)
• گام سوم: استقلال (مولد بودن)

گام اول یادگیری مهارت جدید: وابستگی مطلق

به عنوان فردی که تازه شروع به یادگیری مهارت جدید کرده‌ایم، باید سعی کنیم اول شاگرد خوبی باشیم و مو به مو نکاتی که مربی‌مان می‌گوید را اجرا کنیم و متواضعانه از مربی‌مان پیروی کنیم. ما در اولین مرحله باید اصول آن مهارت را یاد بگیریم و مسلط شویم. تا زمانی که اصول اساسی را یاد نگرفته‌ایم نباید به فکر نوآوری باشیم. در ابتدای مسیر یادگیری نیاز به راهنمایی و هدایت داریم. در این مرحله بیشتر باید اطاعت و پیروی کنیم. در این مرحله ما کمترین خودآگاهی را در مورد توانایی‌ها و نیازهای شخصی خود داریم.

اگر عجله کنیم تا از این مرحله سریع گذر کنیم، رشد و تبحری که در انتظارش هستیم را تجربه نمی‌کنیم. زمانی که در ابتدای مسیر یادگیری هستیم، انتظار اینکه کاملا مستقل باشیم نامعقول است. باید از انتظار موفقیت فوری دست برداریم و در عوض، حواسمان به انجام تکلیفمان باشد. برای یادگیری اصول نیاز به این داریم که مشاهده گر خوبی باشیم.

وقتی می‌خواهید خانه‌ای بسازید باید مطمئن باشید که روی زمین محکمی باشد. همینطور اگر قصد یادگیری مهارت جدید دارید باید مطمئن باشید که آن را بر پایه‌ی درستی بنا کرده‌اید. وابستگی مطلق مرحله مهمی است که باعث درک ما از اصول پایه می‌شود. این مرحله برای حرکت ما به سمت وابستگی نسبی و استقلال اهمیت زیادی دارد.

گام سوم یادگیری مهارت جدید: وابستگی نسبی

بعد از دوره‌ی طولانی مشاهده و کنجکاوی وارد مرحله‌ی دوم یعنی وابستگی نسبی می‌شویم. در این مرحله مشارکت فعال‌تری داریم و همینطور آزادی بیشتری در انتخاب مسیر یادگیری‌مان. در این مرحله با اینکه هنوز وابسته به مربی‌مان هستیم اما مهارت بیشتری به دست آورده‌ایم، ورزیده‌تر شده‌ایم. به یاد داشته باشید هر چه بیشتر تمرین و تکرار کنید، مهارت بیشتری کسب می‌کنید.

وقتی تازه شروع به یادگیری کرده‌اید طبیعی است گاهی این مسیر خسته‌کننده و ملال‌آور باشد. اما همین قدم‌های آهسته ولی مداوم باعث ماهر شدن شما می‌شود. بدون تلاش، انتظار کسب مهارت را نداشته باشید. وابستگی نسبی نشان دهنده‌ی خودکفایی ما است اما هنوز هم یک مقدار وابستگی به مربی یا منابع دیگر یادگیری‌مان داریم . این مرحله میان مراحل وابستگی مطلق و استقلال است.

گام سوم یادگیری مهارت جدید: به سوی استقلال

مرحله‌ی سوم مرحله‌ای است که شما می‌توانید استقلال را تجربه کنید و دیگر شاگرد مطیع نباشید. از یک جایی به بعد شما فقط یک شاگرد مطیع نیستید و می‌توانید مسیر متفاوت تری بسازید. این مرحله نشان دهنده‌ی استقلال فرد در تصمیم‌گیری است. در این مرحله مهارت‌های فرد توسعه پیدا کرده‌اند.

در این مرحله از یادگیری مهارت جدید، می‌توانید تغییراتی ایجاد کنید و سبک و مدل خودتان را به وجود آورید. شما در آخرین مرحله می‌توانید موثرتر و پویاتر باشید. می‌توانید منتقدانه فکر کنید. ممکن است فکر کنید آمادگی ورود به مرحله‌ی سوم را ندارید اما به خودتان، توانایی‌هایتان و به مهارت‌هایی که فرا گرفته‌اید اعتماد کنید. رابرت گرین می‌گوید: «کسی که همواره شاگرد باقی بماند، نسبت به معلم خویش ناسپاس بوده است.»

اهمیت استقلال بر پیشرفت یادگیری مهارت جدید

در مسیر یادگیری مهارت جدید، استقلال نقش پررنگی در پیشرفت دارد. زمانی که فرد از وابستگی مطلق و نسبی فاصله می‌گیرد و به سمت استقلال قدم برمی‌دارد، توانایی خود را در یادگیری بهبود می‌بخشد. استقلال به افراد اجازه می‌دهد تا بهترین روش را برای یادگیری مهارت جدید انتخاب کنند و از تجربیات شخصی خود بهره‌مند شوند.

افزایش استقلال موجب افزایش انگیزه و اعتماد به نفس می‌شود که در نهایت به پیشرفت و موفقیت بیشتر در یادگیری منجر می‌شود. شما در این مرحله می‌توانید دیگر فقط یک شاگرد مطیع نباشید. شما می‌توانید از دانسته ها و تجربیات خود استفاده کنید و دیدگاه مختص به خودتان را داشته باشید. در این مرحله می‌توانید به مهارت هایی که آموخته‌اید چاشنی خلاقیت اضافه کنید.

خلاقیت در یادگیری مهارت جدید

اگر بخواهیم در مهارتی خلاقیت داشته باشیم، باید تداوم و تمرین داشته باشیم. خلاقیت همیشه به معنای یک کار جدید نیست. گاهی خلاقیت یعنی با دید جدیدتری به موضوعات نگاه کنیم. به یاد داشته باشید اولین تلاش های ما در راستای خلاقیت قرار نیست همیشه با موفقیت همراه باشد. ممکن است اولین قدم های ما به شکست منجر شود. باید صبور باشیم و ادامه دهیم. خلاقیت مهارتی نیست که یک شبه به دست آید. خلاقیت مسیر پرچالشی است. اما می‌توانیم با تجزیه و تحلیل شکست‌هایمان ، مسیر جدیدی کشف کنیم. به یاد داشته باشید تا وقتی مبانی و اصول اولیه را یاد نگیریم، نمی‌توانیم ایده‌ی جدیدی بدهیم. تا وابستگی مطلق را تجربه نکنیم، تا شاگرد خوبی نباشیم و شاگردی نکنیم، خلاقیتی هم در کار نیست.

در این مقاله از کلینیک روانشناسی آگاه، ما به بررسی مسیر یادگیری پرداختیم. در مورد اهمیت شاگردی کردن و یادگیری اصول اولیه صحبت کردیم. وقتی شروع به یادگیری مهارت جدید کرده‌اید، از این نترسید که قرار است همیشه به مربی‌تان وابسته باشید. بخشی از مسیر یادگیری وابستگی است. در این مسیر اگر تلاش کنید و صبور باشید، می‌توانید از وابستگی مطلق به استقلال برسید. این مسیر پر پیچ و خم گاهی سخت و طاقت فرسا می‌شود اما به یاد داشته باشید که هر قدمی که برمی‌دارید به استقلال نزدیکتر می‌شوید. در پایان این سفر نه تنها شما مهارت جدیدی آموخته‌اید بلکه فرصتی برای خودشناسی و توسعه شخصی به دست آورده‌اید.

منابع:

https://anotherproducer.com/3-rules-for-learning-new-skills/

• https://www.ipa.world
• پادکست جافکری ، اپیزود خلاقیت
• پادکست جافکری ، اپیزود شاگرد خوب
• کتاب مهارت های استادی نوشته ی رابرت گرین