دو دل بودن در تصمیم گیری و راه درمان
این مقاله توسط روانشناس، مرجان رضا زاده از نظر تخصصی بررسی و تایید شده است.
آیا در تصمیم‌گیری مشکل دارید؟ ساعت‌ها گزینه‌های پیش رویتان را تحلیل می‌کنید؟ مدام به تصمیماتی که می‌گیرید شک می‌کنید؟
دودل بودن به این معنی است که در گرفتن تصمیمات مشکل دارید و معمولاٌ اعتماد به نفس زیادی در تصمیماتی که گرفته‌اید ندارید. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید دودل بودن لزوماً شخصیت شما را تعریف نمی‌کند. دودلی نسبتاً رایج است و اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای غلبه بر آن انجام دهید.
در این مقاله از وبلاگ کلینیک روانشناسی آگاه در مورد ویژگی‌های دودلی، علل و معایب آن صحبت میکنیم. همچنین به برخی از کارهایی که می‌تواند به شما کمک کند تصمیم‌گیرندۀ بهتری باشید اشاره خواهیم کرد.
ویژگی‌های افراد دودل
قبل از اینکه به ویژگی افراد دودل بپردازیم، به ویژگی‌های افراد قاطع اشاره خواهیم کرد تا درک بهتری از هر دو ویژگی شخصیتی پیدا کنیم. ویژگی افراد قاطع:
- دید روشنی از اهداف خود دارند.
- به شهود و صدای درونی خود اعتماد می‌کنند.
- به توانایی خود در گرفتن تصمیمات اطمینان دارند.
- تصمیمات را به موقع و در زمان مناسب می‌گیرند.
- ریسک‌های حساب‌شده را می‌پذیرند.
- مسئولیت انتخاب‌هایشان را به عهده می‌گیرند.
ویژگی افراد دودل:
- بین گزینه‌های مختلف گیر می‌کنند.
- بیش‌ازحد تحلیل می‌کنند.
- به دنبال تایید دیگران هستند.
- در تصمیم‌گیری تعلل می‌کنند.
- از اشتباه کردن می‌ترسند.
- به تصمیماتی که گرفته‌اند شک می‌کنند.
مزایای دودلی
تردید و دودلی همیشه به معنای مشکل نیست. گاهی اوقات، تردید به شما کمک می‌کند زمان بیشتری برای فکر کردن صرف کنید. این زمان به شما فرصت می‌دهد خوب فکر کنید، اطلاعات بیشتری جمع‌آوری کنید و همۀ جوانب را بسنجید. اگر نمی‌توانید به سرعت تصمیم بگیرید، ممکن است نشانه‌ای باشد که این انتخاب برای شما اهمیت زیادی دارد و باید با دقت بیشتری بررسی شود.
همچنین بخوانید: فوبیای تصمیم گیری؛ چگونه با ترس از تصمیم گیری مقابله کنیم؟
معایب دودلی
دودلی و تردید وقتی به مشکل تبدیل می‌شود که برای مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد. مدت زمان طولانی چقدر است؟ این بستگی به شرایط دارد. آیا با صبر کردن فرصت مهمی را از دست خواهید داد؟ آیا هر چقدر بیشتر فکر می‌کنید تصمیم‌گیری دشوارتر می‌شود؟ اگر تصمیم بگیرید که تصمیم نگیرید، قدرت انتخابتان را از دست می‌دهید. ممکن است دیگران به جای شما تصمیم بگیرند یا فرصت‌های پیش روی خود را از دست بدهید.
دلایل دودلی
بر اساس وبسایت verywellmind ، علل زیر برخی از دلایل احتمالی دودلی هستند:
- یادگیری: دودلی ژنتیکی نیست. کودک ممکن است از والدین، مراقبین و یا دیگر افراد تاثیرگذار در زندگی‌اش آموخته باشد.
- تجربیات دوران کودکی: تجربیات منفی دوران کودکی می‌توانند در بزرگسالی به دودلی و تردید در انتخاب‌ها منجر شوند. مثلاً اگر فرد در کودکی مورد آزار و اذیت و سواستفاده قرار گرفته باشد، ممکن است احساس بی اعتمادی و عدم اطمینان در مورد خود و دیگران پیدا کند. همین تجربیات باعث می‌شود کودک به علت احساس عدم اطمینانی که دارد نتواند تصمیم بگیرد. تجربیات تلخ دوران کودکی در نحوۀ تصمیم‌گیری فرد اثرگذار است.
- ترس از اشتباه کردن: ترس از تصمیم اشتباه گرفتن یا ترس از پیامدهای یک تصمیم باعث می‌شود فرد مدام به تصمیم‌هایی که باید بگیرد شک و تردید داشته باشد. فرد مدام از اشتباه کردن می‌ترسد، به این فکر می‌کند اگر اشتباه کنم چطور؟ اگر این تصمیم، تصمیم درست نباشد چطور؟ ترسیدن از اینکه نکند تصمیم اشتباهی بگیرم باعث می‌شود نتوانیم اصلاً تصمیم بگیریم.
- اختلالات روانی: دودلی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات سلامت روان مانند اضطراب، افسردگی، تروما و اختلال نقص توجه و بیش فعالی باشد.
همچنین بخوانید: ترس از شکست در کار و رابطه
مزایای دودل نبودن
اگر بتوانیم تصمیماتی قاطع بگیریم و کمتر تردید کنیم از مزایایی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم بهره‌مند می‌شویم:
- مدیریت بهتر زمان: دودلی می‌تواند باعث تعلل و تردید شود که وقت زیادی از شما می‌گیرد. کمتر تردید کردن می‌تواند به شما کمک کند زمان کمتری را به تصمیم‌گیری اختصاص دهید و وقت بیشتری را صرف انجام سایر کارها کنید.
- کارایی بیشتر: تصمیم‌گیری سریع می‌تواند در زمان و انرژی شما صرفه‌جویی کند و به شما کمک کند کارایی بیشتری داشته باشید.
- افزایش اعتماد به نفس: وقتی فرد بتواند تصمیماتی برای خودش بگیرد، این کار باعث می‌شود احساس کنترل و اعتمادبه‌نفس کند.
- بهبود مهارت‌های حل مسئله: یادگیری تصمیم‌گیری و مواجهه با پیامدهای آن می‌تواند به بهبود مهارت‌های حل مسئله شما کمک کند.
- کاهش اضطراب: فکر کردن افراطی یا تحلیل بیش‌ازحد تصمیمات می‌تواند منجر به اضطراب قابل‌توجهی شود. توانایی حل و فصل کردن دودلی و تصمیم‌گیری قاطعانه می‌تواند باعث کاهش اضطراب شود.
- کاهش افسردگی: زمانی که قاطعانه تصمیم می‌گیرید به شما احساس قدرت و کنترل می‌دهد که می‌تواند احساس ناتوانی را کاهش داده و منجر به کاهش افسردگی و خلق پایین شود.
- بهبود روابط: تردید در تصمیم‌گیری بر روابط فرد اثر منفی دارد. به ویژه اگر دیگران منتظر تصمیم‌گیری شما باشند یا تحت تاثیر دودلی شما قرار بگیرند. قاطع بودن به بهبود روابط شما کمک می‌کند.
چرا غلبه بر دودلی اهمیت دارد؟
غلبه بر دودلی اهمیت زیادی دارد؛ زیرا تردید می‌تواند منجر به تاخیر در تصمیم‌گیری شود. تصمیم‌گیری مهارت بسیار مهمی است چون می‌تواند بر مسیر تحصیلی و شغلی شما تاثیر بگذارد، مانند انتخاب این که آیا یک پیشنهاد شغلی را بپذیرید یا خیر. بسته به نقش شما در محل کار، ممکن است تصمیماتی بگیرید که بر همکاران یا سازمان تاثیر بگذارد. با از بین بردن تردید در حرفۀ خود، اعتماد به نفس و کارآمدی شما در فرایند تصمیم‌گیری افزایش می‌یابد و به بهبود عملکرد شما، ایجاد روابط قوی‌تر و تقویت اعتماد به نفس شما کمک می‌کند.
راهکارهایی برای رفع دودلی
تصمیم‌گیری مهارتی ضروری است که در طول زندگی به آن نیاز دارید. وقتی تصمیم مهمی می‌گیرید یا احساس می‌کنید گزینه‌های زیادی دارید ممکن است مردد شوید. راهکارهایی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند تا کمتر دودل باشید. در ادامه بر اساس پیشنهادات وبسایت very well mind، به برخی از این راهکارها اشاره خواهیم کرد:
- نتایج عدم تصمیم‌گیری را شناسایی کنید: بررسی کنید که چگونه عدم تصمیم‌گیری ممکن است بر روی شما و دیگران تاثیر بگذارد. به ویژه اگر این موضوع منجر به پیامدهای منفی شود. وقتی به پیامدهای تصمیم نگرفتنتان فکر کنید، ممکن است به شما کمک کند تا روی هدف تمرکز کنید و تصمیمی بگیرید.
- شناخت اهداف و ارزش‌هایتان: داشتن درک واضحی از آنچه برای شما مهم است و اهدافی که می‌خواهید به آنها دست یابید، می‌تواند به شما کمک کند تصمیمات بهتری بگیرید. تصمیم‌گیری زمانی آسان‌تر می‌شود که دید روشنی از اهداف خود داشته باشید.
- بررسی معایب و مزایای هر گزینه: زمانی که بین گزینه‌های متعددی دودل هستید، می‌توانید فهرستی از معایب و مزایای هرکدام از گزینه‌ها تهیه کنید. این فرآیند می‌تواند به شما کمک کند تا گزینه‌های خود را ارزیابی کنید و تصمیم بهتری بگیرید.
- تصمیمات کوچک بگیرید: اگر تصمیم‌گیری‌های بزرگ شما را مضطرب می‌کند، می‌توانید با گرفتن تصمیمات کوچک شروع کرده و به تدریج به سمت تصمیمات بزرگ‌تر بروید. تصمیم‌گیری‌های کوچک با ریسک نسبتاً کم می‌توانند به شما کمک کنند تا اعتمادبه‌نفس لازم برای تصمیم‌های مهم‌تر به دست آورید. این فرایند همچنین می‌تواند به شما یاد دهد که به شهود خود اعتماد کنید و به صدای درونی‌تان گوش دهید.
- تنظیم محدودیت زمانی: تردید و دودلی باعث می‌شود تصمیم‌گیری به‌موقع برایتان سخت شود. برای هر تصمیم یک مهلت تعیین کنید و تلاش کنید تا مهلتی که تعیین کرده‌اید تصمیم بگیرید.
- گزینشی مشورت کنید: در حالی که مشورت گرفتن از دیگران می‌تواند کمک‌کننده باشد، اما تعداد افرادی که از آنها مشورت می‌گیرید را محدود کنید. وقتی از تعداد افراد زیادی مشورت می‌گیرید باعث می‌شود سردرگمی بیشتری را تجربه کنید چون نظر هر کدام ممکن است با دیگری متفاوت باشد و همین موضوع تردید شما را بیشتر کند.
- تعهد به تصمیمات خود: یک بخش مهم از فرآیند تصمیم‌گیری، پیگیری تصمیمات شماست. به تصمیمات خود متعهد باشید.
- کمک بگیرید: گاهی تصمیم گرفتن علیرغم استفاده از راهکارهای ذکر شده برای فرد سخت است. در این موارد پیشنهاد میکنیم از یک روانشناس کمک بگیرید. شما می‌توانید از خدمات روانشناسان کلینیک روانپویشی آگاه برخوردار شوید.
در نهایت، تردید و دودلی در تصمیم‌گیری جزء جدایی‌ناپذیر تجربه انسانی است، اما نباید اجازه دهیم که دودلی و تردید باعث شوند درجا بزنیم. مهم این است که با شجاعت با ترس‌های خود مواجه شویم و از آنها به عنوان فرصتی برای رشد و یادگیری استفاده کنیم. فراموش نکنید که زندگی پر از انتخاب و فرصت است، هر انتخابی که می‌کنید، بخشی از مسیر یادگیری و رشد شماست. به یاد داشته باشید که در نهایت، اقدام و تصمیم‌گیری است که ما را به موفقیت می‌رساند، نه تردید و دودلی!
دیدگاهتان را بنویسید