رابطه سمی؛ چرا چراغ قرمزها را نادیده میگیریم؟
گاهی اوقات ما رفتارهای ناسالم و آسیبهایی که در رابطه میبینیم را عادی جلوه میدهیم و آنها را نادیده میگیریم. انگار که هیچ اتفاقی نیفتاده است. اوایل رابطه آنقدر همه چیز رویایی و هیجان انگیز است که نمیتوانیم حتی تصور کنیم ممکن است این رابطه سمی باشد و در این رابطه آسیب ببینیم. اگر اتفاقی هم میافتد با خود میگوییم که احتمالاً اشتباه کردیم یا بیش از حد واکنش نشان دادیم.
حق داریم جز عشق و دوست داشتن چیزی را نبینیم؛ ما برای همین رابطه را شروع کردهایم.
با این حال، مدتی بعد، با آوار شدن رابطه سمی بر سرمان میتوانیم چیزهایی را ببینیم که باعث تمام شدن رابطهمان شد. اگر یک فرد دیگر از بیرون به تابلو نقاشی رابطه ما نگاه کند ممکن است بتواند چراغهای قرمزی را ببیند که ما آنها را بهانه میکردیم و حتی نادیده میگرفتیم. اما برای ما خیلی راحتتر بود که آسیبهایی که میدیدیم را نادیده بگیریم و انکارشان کنیم تا اینکه کسی که دوستش داریم را از دست بدهیم.
فهرست محتوا:
Toggleحس ششم ما درباره رابطه سمی
یک باور اشتباه این است که نباید خیلی به غرایز خود اعتماد کنیم. همیشه چیزهایی در رابطه هست که باید درک کنیم و اگر چیزی ما را مضطرب و یا ناراحت کرد چیز مهمی نیست و ما زیادی بزرگش کردهایم.
اما شاید اضطراب و غم ما همان شهود ما باشد که سعی میکند توجه ما را به رابطه سمی جلب کند و به ما هشدار دهد: یک چیزی درست نیست و ممکن است آسیب ببینی! مراقب باش!
از عادیسازی رفتارهای سمی رابطه و عشق نامیدن آن دست برداریم
گاهی اوقات ما به خاطر یک رابطه سمی مسموم شدهایم اما فکر میکنیم عاشق شدهایم. ما دائماً در تلاشیم تا خودمان را متقاعد کنیم که برخی از رفتارهای ناسالم و سمی به خاطر عشق است. ما میخواهیم به خود و دیگران بقبولانیم که برخی رفتارها در روابط عاشقانه عادی و اجتنابناپذیر است. همهچیز را تحمل میکنیم فقط برای اینکه برای کسی مهم باشیم.
متأسفانه، بسیاری از ما فقط به این دلیل که میترسیم به تنهایی با زندگی روبرو شویم، به حداقل هر چیزی (ماندن در رابطه سمی) رضایت میدهیم. انگار که خیلی قبلترها پذیرفتهایم آسیب دیدن بخشی از معامله است. هنگامی که شریک زندگیمان از مرزهای خود عبور میکند، ما فقط پا پس میکشیم و سعی میکنیم خود را متقاعد کنیم که مستحق چنین رفتاری هستیم. شوربختانه، وقتی متوجه میشویم که در تمام طول رابطه با ما بسیار بد رفتار شده، دیگر خیلی دیر شده است.
رابطه سمی چیست؟
رابطه سمی، رابطهای است که باعث میشود ما احساس عدم حمایت، سوءتفاهم و تحقیر کنیم یا دائما مورد حمله قرار بگیریم. روابط سمی روابطی منفی و اغلب مالکیتی هستند. به نظر من، بسیاری از آدمها رابطهای سمی دارند و در آن میمانند زیرا آن را سمی نمیدانند.
رسانههای اجتماعی مثل اینستاگرام نقش بزرگی در عادیسازی روابط سمی دارند، سلبریتیهای اینستاگرامی برای جلب مخاطب، روابط سمی را تبدیل به شوخی میکنند و آن را عادی جلوه میدهند.
چرا آسیبها در رابطه سمی برایمان عادی میشود؟
همه ما در معرض قرار گرفتن در رابطه سمی هستیم. با این حال، به نظر میرسد برخی بیشتر مستعد انکار کردن علائم هشداردهنده و ادامهی روابط با افراد سمی هستند.
ما عادیسازی رفتارهای ناسالم را از کودکی از خانوادهمان یاد میگیریم. وقتی هیچ چراغقرمزی را ندیده باشیم چطور میتوانیم هر زمان که آن را دیدیم تشخیصش دهیم و فریاد بزنیم که داریم آسیب میبینیم؟
«بابا دوستت داره ، فقط گاهی وقتا عصبانی میشه.»
بسیاری از الگوهای ناسالمی که در دوران کودکی یاد میگیریم را در اولین روابط عاشقانهمان استفاده میکنیم. چون کار دیگری بلد نیستیم با همانها ادامه میدهیم.
اگر آسیبی که در یک رابطه سمی میبینیم شبیه همانهایی باشد که در خانواده تجربهاش را داشتهایم، بهسختی میتوانیم آن را ببینیم و قبولش کنیم.
“کودکی را تصور کنید که پدر و مادرش همیشه به جای آب به او آب و نمک دادهاند؛ آیا او میتواند تصور کند که آب هیچ طعمی ندارد؟”
بعد از مدتی ما تبدیل به آهنربایی برای جذب رابطه سمی میشویم. چون عادت کردهایم که رفتارهای ناسالم را نبینیم.
همچنین بخوانید: فرق وابستگی و دلبستگی چیست؟
چگونه رابطه سمی و آسیبهایش را تشخیص دهیم؟
معمولاً دوستان و نزدیکان ما نمیدانند درگیر یک رابطه بیمارگون شدهایم؛ چون بهاندازهی کافی در مورد آن حرف نمیزنیم. هیچکس به ما یاد نداده که چطور با پارتنر خود رفتار کنیم.
اگر ما بتوانیم یک رابطه ناسالم را از همان ابتدا تشخیص دهیم، میتوانیم بیشتر از خود و سلامت روانمان محافظت کنیم. و میتوانیم از یک مشاور زوج درمانگر هم برای این مسله کمک گرفت.
5 رفتار بیمارگون رایج در رابطه اینها هستند:
1. منفعل – پرخاشگر بودن
وقتی چیزی در مورد شریک زندگی یا رابطهتان به طور کلی شما را آزار میدهد، آن را با صدای بلند بگویید. اینکه از مشکلمان حرف نزنیم و انتظار داشته باشیم پارتنرمان آن را حدس بزند همه چیز را بدتر میکند.
2.حسادت بیش از حد
مقدار مشخصی از حسادت در همه رابطهها وجود دارد. اما افراط در آن باعث آسیب دیدن طرف مقابل میشود.
3.باج گیری عاطفی
گروگان گرفتن رابطهتان یک عمل عاشقانه نیست بلکه تلاشی بیفایده برای کنترل طرف مقابل است. به جای اینکه احساساتتان بازی کند، بهتر است با شما صادق باشد و بگوید که واقعاً چه احساسی دارید.
4.نداشتن اعتماد متقابل
نداشتن اعتماد متقابل باعث میشود مدام در کارهای شما جاسوسی کند. این احساس به شما دست میدهد که انگار هیچ وقت برای او کافی نیستید. همیشه چیزی برای شک هست.
5.سرزنش شدن به خاطر احساسات
اینکه پارتنرتان شما را برای اینکه احساسات خود را ابراز میکنید سرزنش میکند اصلا چیز خوبی نیست. او در حال نادیده گفتن بخش مهمی از وجود شماست و به شما هم یاد میدهد که همین کار را بکنید.
ما رفتارهای مخرب را نادیده میگیریم نه به این دلیل که فکر میکنیم آنها سالماند؛ انکارشان میکنیم چون از نظر ما قابل تحملاند.
تا زمانی که رفتارهای ناسالم در رابطه سمی را انکار کنیم و نادیده بگیریم نتیجه همین خواهد بود :آسیب دیدن و آسیب دیدن.
یادمان باشد حقیقت همیشه یک حلقه غیرقابلانکار دارد. هرچقدر ما چشمانمان را ببندیم، باز هم از جایی دیگر خودش را نشان میدهد. اگر با چشمان باز به دنبال حقیقت رابطههایمان بگردیم، آسیب نمیبینیم.
منبع:
درباره حدیث نیک اندیش
من حدیث نیک اندیش هستم. دانشآموخته انستیتو روانپزشکی تهران؛ و کارشناسی در دانشگاه سمنان، رشته روانشناسی بالینی تحصیل کردهام. همیشه به دنبال دیدی گسترده برای تبیین اختلالات روانی بودم؛ در نتیجه برای ادامه تحصیل در دوره کارشناسی ارشد، روانشناسی سلامت بهترین گزینه بود تا بار دیگر اختلالات روانی را از دیدگاه جسم و بدن بررسی کنم. در کنار روانشناسی سلامت، به رویکردهای درمانی پویشی و تحلیلی علاقهمندم. زمینههای مطالعات من بیشتر در زمینه رویکردهای پویشی مخصوصا رواندرمانی پویشی کوتاه مدت فشرده (ISTDP) است. نوشتن از مسائل روانشناختی و بازگویی آنها به زبان ساده برایم اهمیت زیادی دارد؛ معتقدم هرچقدر عموم مردم در این باره بیشتر بدانند بیشتر میتوانند در روابط و زندگی روزمره سالمتر رفتار کنند. حتی اگر نوشتههایم تغییری ایجاد نکند میتواند تلنگری باشد برای کسانی که به دنبال آگاه شدن از زندگی درونیشان هستند.
نوشتههای بیشتر از حدیث نیک اندیش
دیدگاهتان را بنویسید